Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης
Πηγή: http://www.askdrsears.com/html/6/T063900.asp
ΔΑΓΚΩΜΑΤΙΕΣ ΚΑΙ ΧΤΥΠΗΜΑΤΑ:
16 ΤΡΟΠΟΙ ΝΑ ΤΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙΣ
Τα καινούργια δοντάκια αλλά και τα χέρια συχνά καταφέρνουν να προκαλούν προβλήματα. Στη μικρή αυτή ηλικία τα παιδάκια μπορεί να δαγκώσουν ή να χτυπήσουν χωρίς κατά κανόνα να έχουν συναίσθηση των συνεπειών που έχουν οι ενέργειες αυτές. Γι’ αυτό θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να διορθωθούν πριν προκληθούν σοβαρά σωματικά τραύματα και πριν χαλάσουν σχέσεις με αγαπητά και φιλικά πρόσωπα.
1. Κατανοήστε τους λόγους που τα μωρά δαγκώνουν και χτυπούν. Μην το παίρνετε προσωπικά. Τα μωρά δαγκώνουν τα χέρια (και τις θηλές) που τους παρέχουν τροφή. Σ’ αυτή την ηλικία οτιδήποτε κάνουν περιστρέφεται γύρω απ’ τα χέρια και το στόμα τους. Αυτά είναι τα πρώτα τους κοινωνικά «εργαλεία». Μαθαίνουν πώς να τα χρησιμοποιούν με βάση τις αντιδράσεις των μεγάλων. Μόλις τα χέρια μπορούν και κουνιούνται και μόλις σκάσουν τα δοντάκια, τα μωρά αρχίζουν τους πειραματισμούς και χρησιμοποιούν τα όργανα αυτά σε διάφορα αντικείμενα για να δουν τί αίσθηση προκαλούν. Και, φυσικά, τί πιο συνηθισμένο και πιο διαθέσιμο απ’ το δέρμα των γονιών; Ο ρόλος του μωρού είναι να μάθει να χρησιμοποιεί αυτά τα εργαλεία. Ο δικός σου ρόλος είναι να του διδάξεις τον τρόπο – το σωστό τρόπο. Οι δαγκωνίτσες και τα σκαμπιλάκια της ηλικίας αυτής, όσο ανεπιθύμητα και αν είναι και όσο πόνο και αν προκαλούν, δεν είναι παρά παιχνιδιάρικες μορφές επικοινωνίας και σε καμιά περίπτωση δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν σαν επιθετική και αυθάδης συμπεριφορά.
Τα επιθετικά δαγκώματα και τα χτυπήματα είναι πιο κοινά στην ηλικία από 18 μηνών μέχρι 2 1/2 χρονών, τότε που το παιδί δεν διαθέτει ακόμη τη δυνατότητα λεκτικής επικοινωνίας για να διατυπώσει και να εκφράσει τις ανάγκες του. Ο πιο πρόσφορος τρόπος επικοινωνίας λοιπόν είναι οι διάφορες ενέργειες. Τα δαγκώματα κατά κανόνα υποχωρούν καθώς βελτιώνεται η λεκτική επικοινωνία. Τα σκαμπιλάκια και οι σφαλιαρίτσες όμως συνεχίζουν.
2. Κατανοήστε τους λόγους που τα μικρά παιδιά δαγκώνουν και χτυπούν. Χειρονομίες που στην περίπτωση των μωρών χαρακτηρίζονται απλά σαν κοινωνικά άστοχες, μπορούν να καταλήξουν, αν δεν τεθούν υπό έλεγχο, σε επιθετική παιδική συμπεριφορά. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο θα πρέπει να αφαιρεθούν απ’ το «ρεπερτόριο» του μωρού πριν προλάβουν να ενταχθούν στη συμπεριφορά του αναπτυσσόμενου παιδιού. Τα παιδιά γίνονται επιθετικά για διάφορους λόγους, όπως: για να δώσουν διέξοδο στο θυμό τους, να αποκτήσουν τον έλεγχο κάποιας κατάστασης, να δείξουν δύναμη, να διεκδικήσουν ή να διατηρήσουν την κυριότητα παιχνιδιών. Μερικά παιδιά καταφεύγουν ακόμη και σε αχαρακτήριστες πράξεις σε μια απελπισμένη προσπάθεια να προκαλέσουν την παρέμβαση των γονιών τους που βρίσκονται σε κάποια απόσταση απ’ τη σκηνή. Κατά κανόνα επιθετικές συμπεριφορές παιδιών ηλικίας 18 μηνών μέχρι 2 1/2 χρονών υποχωρούν μόλις το παιδί αποκτήσει την ικανότητα να επικοινωνεί με λόγια αντί για ενέργειες.
3. Κατανοήστε την πηγή. Τί πυροδοτεί τις επιθετικές του συμπεριφορές; Κρατήστε χρονολογικές σημειώσεις, ή έστω μνημονικές «σημειώσεις», στις οποίες να επισημαίνεται ο συσχετισμός ανάμεσα στο πώς ενήργησε το παιδί και στις συνθήκες που προκάλεσαν την ενέργεια. Για παράδειγμα: «Η Κατερίνα δάγκωσε τη Χριστίνα κατά τη διάρκεια ενός ομαδικού παιχνιδιού. Η Χριστίνα κρατούσε την αγαπημένη μπάλα της Κατερίνας, Ήταν κοντά στην ώρα του απογευματινού ύπνου. Πολλά παιδιά μαζί σε πολύ μικρό χώρο. Η Χριστίνα είναι πολύ αυταρχική.»
4. Όταν το παιδί προκαλεί πόνο στον γονιό. Τα σκαμπιλάκια είναι μια κοινωνικά άστοχη χειρονομία που εντάσσεται στους πειραματισμούς του μωρού. Κάνε του μια κοινωνικά αποδεκτή εναλλακτική πρόταση: «Κόλλα πέντε». Παρομοίως, σε περίπτωση δαγκώματος, «άλλαξε θέμα» λέγοντας, «Όχι δαγκώματα! Ωχ! Η μαμά πόνεσε!» Ταυτόχρονα «φόρα» μια πονεμένη και δυστυχισμένη φάτσα και πρόσθεσε, «Κάνε αγκαλίτσα στη μαμά. Α, τί ωραία που είναι!» Χαμογελάς και ανταποδίδεις την αγκαλίτσα. Στην περίπτωση που τα σκαμπιλάκια γίνουν τρόπος έκφρασης απογοήτευσης και δυσαρέσκειας (π.χ. το παιδάκι στην αγκαλιά σου νευριάζει και σε χτυπάει γιατί δεν το αφήνεις να φάει καραμέλα) θα πρέπει να του δείξεις τις φυσικές συνέπειες της τακτικής του. Ήρεμα αλλά σταθερά πες του, «Δεν πρέπει να χτυπάς!» και άφησέ το κάτω. Το παιδί βέβαια θα είναι ακόμη θυμωμένο για την καραμέλα. Με δικά σου λόγια πες του πως αντιλαμβάνεσαι τί νοιώθει. Μην επιτρέψεις σε καμιά περίπτωση να ξεσπάει πάνω σου. Πέρασέ του το μήνυμα πως δεν θα του επιτρέψεις να σε πονάει. Αν δεν αφήνεις το παιδί σου να προκαλεί πόνο σε σένα τώρα που είναι μικρό, οι πιθανότητες είναι πολύ μεγάλες πως ούτε και αυτό να δίνει σε άλλους το δικαίωμα να του προκαλούν πόνο όταν θα έχει μεγαλώσει. Του δίνεις ένα ζωντανό πρότυπο για το πώς μπορεί να αφαιρεί απ’ τους άλλους το δικαίωμα να το χτυπήσουν κρατώντας την παλάμη του ψηλά για να μπλοκάρει και όχι να ανταποδώσει το χτύπημα.
5. Όταν το παιδάκι χτυπάει άλλα μωράκια. Αν το 18μηνο παιδάκι σου χρησιμοποιεί το σφυράκι του να χτυπάει τα μωράκια της παρέας στο κεφάλι, θα πρέπει να απομακρύνεις όλα τα αντικείμενα τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει γι’ αυτό το σκοπό. Πες του να μη χτυπάει τα άλλα παιδάκια και δείξε του τί είναι σωστό να κάνει: «Να είσαι καλός. Χτύπα το μωράκι χαϊδευτικά στην πλάτη. Να έτσι!» Απαλά βάλε το χεράκι του στην πλάτη του (άλλου) μωρού.
6. Μην ανταποδίδεις το δάγκωμα. Ίσως πιστεύεις ότι το παιδάκι πρέπει να συνειδητοποιήσει πως το δάγκωμα πονάει. Αν όμως το δαγκώσεις (για του δώσεις, υποτίθεται, να καταλάβει πως δεν πρέπει να δαγκώνει), πώς θα πάρει το μήνυμα ότι δεν πρέπει να δαγκώνει; Δοκίμασε αυτή την εναλλακτική «οδόντα αντί οδόντος» πρόταση. Πάρε το παιδί σου παράμερα και ζήτησέ του να σου πει πώς αισθάνεται όταν τα δόντια του είναι στο δέρμα του. Πίεσε το βραχίονά του στα πάνω δόντια του σαν να δαγκώνει τον εαυτό του. Εννοείται πως αυτό το κάνεις όχι εκδικητικά, ούτε σαν τιμωρία, αλλά σαν γονιός που ήρεμα προσπαθεί να βοηθήσει το παιδί του να αντιληφθεί κάτι που προφανώς από μόνο του δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί. «Βλέπεις; Το δάγκωμα πονάει!» Επανάλαβε αυτό το μάθημα αμέσως κάθε φορά που δαγκώνει είτε εσένα είτε κάποιον άλλο. Ο στόχος σου θα πρέπει να είναι να μάθει το παιδί σου να σέβεται τα αισθήματα των άλλων και να μπορεί να συμπάσχει. Πολύ σημαντικές αξίες που αξίζει να καλλιεργηθούν απ’ τα πρώτα βήματα.
7. Όταν τα πρότυπα χτυπούν. Η Κατερίνα χτυπάει το Γιώργο. Αμέσως η μαμά της Κατερίνας (αμήχανη, συγχισμένη και νευριασμένη) έρχεται αμέσως και δίνει μια στο μπράτσο της Κατερίνας, λέγοντάς της: «Δε χτυπάμε τους άλλους». Μπορείς να φανταστείς τη σύγχυση της Κατερίνας; Σου συνέβηκε ποτέ να κάνεις κάτι παράλογο – λόγω θυμού και αμηχανίας; Έχει συμβεί σε όλους μας και μπορεί να συμβεί στον καθένα. Γι’ αυτό φρόντισε έγκαιρα να διαμορφώσεις στο μυαλό σου ένα σχέδιο δράσης για τέτοιες περιπτώσεις. Έτσι αν το παιδί σου χτυπήσει κάποιον δεν θα μιλήσει ο θυμός και η ταραχή αλλά η λογική και η ωριμότητα.
8. Παιδάκι χτυπάει άλλο παιδάκι. Βλέπεις ένα παιδάκι να χτυπάει (ή να σπρώχνει ή να κλωτσάει) ένα άλλο για να πάρει κάποιο παιχνίδι. Δείξε του ένα εναλλακτικό τρόπο να πάρει το παιχνίδι. «Δεν χτυπάμε τους άλλους. Αν θέλεις το παιχνίδι θα πρέπει να περιμένεις μέχρι να τελειώσει ο φίλος σου ή να παρακαλέσεις τη μαμά και αυτή θα κανονίσει πότε θα τελειώσει ο ένας για να το πάρει ο άλλος. Όταν εγώ θέλω κάτι από σένα, δεν σε χτυπώ, αλλά σου το ζητώ ευγενικά». Αν ο «δράστης» επιμένει να μη συνεργάζεται, ζήτα απ’ το «θύμα» να του πει: «Δεν θα ξαναπαίξω μαζί σου παρά μόνο αν σταματήσεις να με χτυπάς και μου ζητήσεις συγνώμη.» Μπορεί τα παιδάκια των δύο χρόνων να μην είναι σε θέση να πουν αυτά τα λόγια, σίγουρα όμως τα καταλαβαίνουν. Πες τα λοιπόν εσύ για λογαριασμό του και φρόντισε για την εφαρμογή τους. Και πες στο παιδάκι που έδωσε τη δαγκωνιά: «Πώς θα ένιωθες αν σε δάγκωνε ο Γιώργος;»
9. «Απομόνωσε» τον επιτιθέμενο. «Το δάγκωμα πονάει και δεν είναι σωστό να πονάμε τους άλλους. Θα μείνεις δίπλα μου». Κανονικά ένα δίχρονο παιδί είναι σε θέση να δει το συσχετισμό ανάμεσα στην επιθετικότητά του και τις συνέπειες. Ενθάρρυνε το παιδί σου να πει «συγνώμη», και αν του έχει περάσει ο θυμός θα ήταν καλό να του δώσεις ένα φιλάκι ή να του κάνεις αγκαλίτσες.
10. Γίνε για το παιδί σου πρότυπο μη-επιθετικότητας. Το παιδί που ζει σε επιθετικό περιβάλλον γίνεται και αυτό επιθετικό. Πώς δείχνεις όταν είσαι απογοητευμένη; Πώς αντιμετωπίζεις – διαχειρίζεσαι τις τυχόν οικογενειακές (και όχι μόνο) συγκρούσεις; Με ποιό τρόπο περνάς-μεταφέρεις στους άλλους τα μηνύματά σου, τις απόψεις σου και τις απαιτήσεις σου; Η επιθετικότητα είναι μεταδοτική. Εξάλλου τα παιδάκια αντιγράφουν την επιθετικότητα που βλέπουν στα άλλα, μεγαλύτερα, αδερφάκια τους. Αν τα μικρά βλέπουν τα μεγαλύτερα να χτυπιούνται για να λύσουν τις όποιες διαφορές τους, λογικό είναι να βγάλουν το συμπέρασμα πως αυτός είναι ο τρόπος που μεταχειριζόμαστε τους άλλους. Σου δίνεται μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να διδάξεις κάποια πράγματα στα μεγαλύτερα παιδιά σου. Εξήγησέ τους πως δίνουν παράδειγμα και πως για το δικό τους καλό αλλά και για το καλό των μικρότερων θα πρέπει να συμπεριφέρονται καλύτερα.
Μια συνηθισμένη επιθετική συμπεριφορά στα μικρά παιδιά και στα παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι να αρπάζουν πράγματα απ’ τους άλλους. (Πρόσεχε μήπως χωρίς να το συνειδητοποιείς δίνεις και συ το κακό παράδειγμα με το να αρπάζεις πράγματα απ’ τα χεράκια των παιδιών) Τί κάνεις σε τέτοιες περιπτώσεις; Ήρεμα εξήγησε στο παιδί σου για ποιό λόγο δεν γίνεται να έχει αυτό που άρπαξε και στη συνέχεια ζήτησέ του να το δώσει πίσω στο άλλο παιδάκι ή σε σένα. Ίσως θα ήταν σωστό να του δώσεις κάτι άλλο που να αντικαταστήσει αυτό που επέστρεψε. Αν το παιδί σου είναι στα πρόθυρα να προκαλέσει ζημιά σε κάτι πολύτιμο ή είναι πιθανό να κάνει κακό στον εαυτό του με κάποιο αντικείμενο που κρατάει, δόστου να καταλάβει με πολύ σοβαρή φωνή και με ανάλογη «γλώσσα σώματος» πως έχεις την απαίτηση να το αφήσει αμέσως.
11. Απόφευγε καταστάσεις που μυρίζουν μπαρούτι. Απόφευγε καταστάσεις που προκαλούν τα παιδάκια να βγάζουν τον χειρότερο εαυτό τους. Σε ένα πάρτι γενεθλίων μια μαμά οργάνωσε ένα παιχνίδι αναζήτησης κρυμμένων θησαυρών για μια ομάδα παιδάκια. Πού; Δεν θα το φανταστείτε – στο σπίτι της. Για να ρίξει περισσότερο λάδι στη φωτιά, έβαλε και έπαθλο για το νικητή. Τί έγινε; Έγινε το έλα να δεις! Τα παιδιά χτυπιόντουσαν και σπρωχνόντουσαν καθώς όργωναν το σπίτι κυνηγώντας τους κρυμμένους θησαυρούς. Τελικό αποτέλεσμα: μωλωπισμένα παιδιά και πληγωμένα αισθήματα!
12. Τί κάνεις με τα «σκληρά» παιδιά; Υπάρχουν κάτι σκληρά αντράκια που η απόλαυσή τους είναι να χτυπούν τα παιχνίδια, να βγάζουν αγριάδα στις κούκλες, να κλωτσάνε τις γάτες και να χτυπούν τους τοίχους. Μέχρι ένα σημείο τέτοιες συμπεριφορές είναι φυσιολογικές. Συχνά όμως υποκρύπτουν ένταση και θυμό και χρειάζονται στενή παρακολούθηση. Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τέτοιες συμπεριφορές να χρησιμοποιηθούν και σε ανθρώπους. Ίσως θα πρέπει να το ψάξετε πιο βαθιά. Εν τω μεταξύ όμως προσπαθήστε να ενθαρρύνετε το παιδί σας να βγάζει περισσότερη ευγένεια και λεπτότητα: «Αγκάλιασε το αρκουδάκι!», «Χάιδεψε τη γατούλα!», «Κάνε γλύκες στην κουκλίτσα!»
13. Αντάμειψε την καλή προσπάθεια. Μετά την ηλικία των τριών χρόνων τα παιδιά ανταποκρίνονται θετικά στις ανταμοιβές. Ένας τρόπος ανταμοιβής είναι να έχεις ένα πίνακα σε στυλ ημερολογίου τοίχου. Κάθε μέρα που περνάει χωρίς το παιδί να χτυπήσει κάποιον της παρέας του θα κολλάει μια φατσούλα ή κάτι παρόμοιο στον πίνακα. «Με τρεις φατσούλες θα βγούμε οι δύο μας έξω μαζί για φαγητό».
14. Προγραμμάτισε τον παιδικό αυτοέλεγχο. Μερικά παρορμητικά παιδιά χτυπούν πριν σκεφτούν. Παιδιά άνω των τριών χρόνων μπορούν να καθοδηγηθούν να καταφεύγουν σε εναλλακτικούς τρόπους εκτόνωσης. Μπορείς π.χ. να προτείνεις: «Μόλις σου ‘ρθει να χτυπήσεις, άρπαξε ένα μαξιλάρι και χτύπα αυτό ή τρέξε γύρω γύρω στον κήπο ή γύρω απ’ το σπίτι». Μπορείς να τους δίνεις και κάποια παραδείγματα εσύ η ίδια. Για παράδειγμα, την επόμενη φορά που θα σου ‘ρθει να το χτυπήσεις, άδραξε την ευκαιρία να του δείξεις τη διέξοδο. Πιάσε το χέρι σου και μίλα του: «Πρόσεξε, χέρι! Δεν είναι σωστό να χτυπάς τους ανθρώπους». Να ‘σαι σίγουρη πως το παιδί θα δώσει προσοχή, ιδιαίτερα μάλιστα αν ήταν αυτό που επρόκειτο να δείρεις.
15. Κάνε χρήση «ενισχυμένης» πειθαρχίας. Όταν το χτύπημα έχει τη μορφή της έλλειψης σεβασμού και αμφισβήτησης της γονικής εξουσίας, αξίζει να δεχτεί διπλή δόση διορθωτικού ελέγχου, δηλαδή και από τη μαμά και απ’ τον μπαμπά. Ο τετράχρονος Μανώλης νευρίασε και χτύπησε τη μαμά του. Εκείνη τον πήρε, τον έβαλε να καθίσει, κάρφωσε το βλέμμα της πάνω του και του έστειλε το ξεκάθαρο μήνυμα πως ποτέ και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες δεν θα πρέπει να χτυπήσει ξανά κάποιον απ’ τους γονείς του. Η συμπεριφορά αυτή του παιδιού ήταν απαράδεκτη και θα έπρεπε να διορθωθεί με σταθερότητα και συνέπεια. Έστειλε το παιδί στο δωμάτιό του. Όταν του είπε πως μπορεί να βγει, είχαν μια συζήτηση για τα νεύρα του. Το βράδυ συζήτησε το θέμα με τον άνδρα της και εκείνος με τη σειρά του τα είπε με το παιδί. Έδωσε στο Μανώλη να καταλάβει τη σοβαρότητα της κατάστασης και πως δεν θα επιτρέψει τέτοια συμπεριφορά στο μέλλον: «Δεν θα σου επιτρέψω να χτυπήσεις τη γυναίκα που αγαπώ». Ο συνετός αυτός πατέρας, με το να τονίσει τα αισθήματά του για τη γυναίκα του, έκανε με το παραπάνω αυτό που όφειλε να κάνει για να επιβάλλει την πειθαρχία στο παιδί.
16. Ποτέ χωρίς επίβλεψη. Ούτε σωστό αλλά ούτε και ασφαλές είναι να επιτρέπεις ένα επιθετικό παιδάκι να παίζει κοντά σε άλλα παιδάκια, που ανά πάσα στιγμή διατρέχουν τον κίνδυνο να γίνουν αποδέκτες της επιθετικότητάς του, χωρίς επίβλεψη από κάποιο γονέα που να γνωρίζει καλά τα καθήκοντα του … φρουρού! Αν το δικό σου παιδί είναι επιθετικό φρόντισε να ενημερώσεις τους άλλους γονείς ή υπεύθυνους της ομάδας και ζήτησε τη βοήθειά τους για το μετριασμό της επιθετικότητάς του. Μην κάνεις το λάθος να ντραπείς και να τους αποκρύψεις το πρόβλημα. Σίγουρα θα έχουν και αυτοί αντιμετωπίσει σε κάποιο στάδιο παρόμοια προβλήματα επιθετικότητας με τα δικά τους παιδιά. Η ειλικρίνειά σου δείχνει το ενδιαφέρον σου για τα υπόλοιπα παιδάκια. Μην ξεχνάς πως η επιθετικότητα, και ιδιαίτερα το δάγκωμα, μπορεί να χαλάσει καλές σχέσεις και να διαλύσει φιλίες. Οι γονείς του παιδιού που δάγκωσε νοιώθουν ντροπή. Του παιδιού που δαγκώθηκε νιώθουν θυμό που το παιδί τους πόνεσε. Και φυσικά τα βέλη στρέφονται εναντίον «των κακών γονιών του κακού παιδιού». Και η φιλική σχέση ανάμεσα στους γονείς των δύο παιδιών περνάει από κρίση…
Οι δάσκαλοι και όσοι εργάζονται σε παιδικούς σταθμούς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και άγρυπνοι όταν έχουν επιθετικό παιδί υπό την επίβλεψή τους γιατί πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να «κολλήσουν» τη συμπεριφορά αυτή και τα υπόλοιπα παιδιά της ομάδας. Στο περιβάλλον της ομάδας τα παιδιά μαθαίνουν τί είναι κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά. Αν βλέπουν και αντιλαμβάνονται πως η επιθετική συμπεριφορά γίνεται ανεκτή είναι λογικό και αναμενόμενο να την εφαρμόσουν και τα ίδια και να την εντάξουν στο ρεπερτόριό τους. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο αν ο δαγκωνιάρης είναι στο επίκεντρο των συζητήσεων, όπως π.χ. «Προσέξτε, αυτός είναι δαγκωνιάρης». Είναι γεγονός ότι η συμπεριφορά του επιτιθέμενου θα πρέπει να τραβήξει άμεσα την προσοχή των υπευθύνων. Όμως υπάρχει ο κίνδυνος αυτό να γίνει επιπόλαια και ανεύθυνα και τελικά ο ταραχοποιός να ανακηρυχτεί σε ήρωα και πρωταγωνιστή. Στην περίπτωση αυτή τα άλλα παιδάκια θα πάρουν το μήνυμα πως όταν είσαι ταραχοποιός όλοι σε προσέχουν. Αυτό είναι κάτι που δεν θα πρέπει να επιτραπεί να συμβεί. Πέρα απ’ όλα τ’ άλλα, οι υπεύθυνοι θα πρέπει να φροντίζουν να βρίσκουν ευκαιρίες να επαινούν δημόσια τα παιδιά που δείχνουν καλή συμπεριφορά.
Συνεχίζεται………
Το Blog μιας Μαμας 