Από τον Don Fisher
Πηγή: http://www.naturalchild.org/guest/don_fisher.html
Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης
[Ένα ακόμη άρθρο για τον τρόπο ανατροφής των παιδιών. Είναι πολύ σημαντικό το θέμα και αξίζει τον κόπο. Μάλλον θα ακολουθήσουν και άλλα, μέσα στα πλαίσια του πνεύματος πολυφωνίας που αποτελεί σταθερή πολιτική του blog. Πιστεύω πως όσα περισσότερα διαβάσουμε τόσο καλύτερα θα είμαστε προετοιμασμένοι για το υψηλό λειτούργημα της ανατροφής των θησαυρών μας]
Αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά που έχω μεγαλώσει δύο υπέροχες ανθρώπινες υπάρξεις που τώρα είναι στα τριάντα τους. Μερικές φορές αυτό έγινε κάτω από αντίξοες συνθήκες και χαμηλό εισόδημα, μέσα από απόπειρες καλοθελητών να παρέμβουν στις μεθόδους και τη φιλοσοφία ανατροφής που εφάρμοζα και σε πείσμα του γεγονότος ότι εγώ μεγάλωσα με πολύ σκληρές μεθόδους ανατροφής. Με περηφάνια δηλώνω πως δεν χρειάστηκε ποτέ να καταφύγω σε οποιασδήποτε μορφής σωματική τιμωρία. Μάλιστα, καθώς ασκούσα το λειτούργημα της ανατροφής των δυο παιδιών μου έκανα τη διαπίστωση ότι όσο λιγότερο προσέφευγα στη χρήση οποιασδήποτε μορφής τιμωρίας και όσο περισσότερο προτιμούσα να τα καθοδηγώ με υπομονή και στοργή, τόσο καλύτερη γινόταν η συμπεριφορά τους και τόσο περισσότερο δένονταν με μένα και φέρονταν καλύτερα προς τους άλλους.
Ο κάθε γονιός έχει να επιτελέσει ένα ενδιαφέρον και συχνά αντικρουόμενο καθήκον: Απ’ τη μια μεριά θα πρέπει να φροντίσει ώστε το παιδί του να είναι ασφαλές. Απ’ την άλλη όμως θα πρέπει – κατά “παράδοξο” τρόπο – να το αφήσει να εξερευνήσει τον γεμάτο προκλήσεις αλλά και συχνά γεμάτο κινδύνους κόσμο που το περιβάλλει. Αν (χρησιμοποιώντας τιμωρίες) δημιουργήσω σύγχυση στο παιδί κάνοντας τον εαυτό μου μέρος του κινδύνου, τότε δεν θα μπορέσω να είμαι καλός και αποτελεσματικός σαν δάσκαλος, καθηδηγητής και προστάτης του παιδιού μου. Αν περάσω στο παιδί μου το μάθημα ότι ο κόσμος μαζί και οι γονείς και τα ενήλικα άτομα φροντίδας είναι επικίνδυνα πρόσωπα, τότε ουσιαστικά διδάσκω το παιδί μου πως το να είσαι ο ίδιος επικίνδυνος αποτελεί τρόπο επιβίωσης. Ή, πράγμα πολύ λυπηρό, θα διδάξω στο παιδί μου ότι η παθητικότητα και η συμμόρφωση είναι ακριβώς ό,τι του χρειάζεται για να επιβιώσει. Και το παιδί μεγαλώνει και γίνεται είτε ένα ακριβές αντίγραφο του εαυτού μου είτε κάτι το διαφορετικό από αντίδραση σε μένα. Και στις δυο περιπτώσεις όμως έχω κάνει το παιδί μου έναν/μία σακάτη (μεταφορικά) και έχω περιορίσει τους ορίζοντές του, άσχετα πόσο υπέροχα υπάκουο δείχνει να είναι.
Σε τελική ανάλυση, ο κόσμος που θα μας προκύψει θα είναι αυτός που πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε. Αν δηλαδή πιστεύουμε ότι τα παιδιά πρέπει να μάθουν να υποτάσσονται στη σκληρή εξουσία και ότι κατά βάση είναι κακά (κακή πάστα, “πονηρά”) και θα πρέπει να τα έχουμε υπό έλεγχο, τότε θα μας προκύψει ένας κόσμος ανθρώπων που θα συμπεριφέρονται με τρόπο που αντιστοιχεί σ’ αυτό τό πρότυπο που έχουμε στο μυαλό μας. Εκεί όμως που οι οικογένειες ανατρέφουν τα παιδιά τους με αγάπη και γλυκύτητα, που δεν τους “κοτσάρουν” αρνητικούς χαρακτηρισμούς και “επίθετα”, που δεν τα χτυπούν, δεν τα τσιμπούν, δεν τα δέρνουν, εκεί έχουμε παιδιά που τρέφουν εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να τα καταφέρουν και να πετύχουν μέσα σ’ ένα κόσμο που τον βλέπουν γεμάτο συναρπαστικές επιλογές και εμπειρίες που φέρνουν την ατομική ολοκλήρωση.
Οποιοδήποτε σκεπτόμενο άτομο προσέξει ή εστιάσει την προσοχή του στις αντιλήψεις και το σύστημα αξιών των ανθρώπων που βρίσκονται στις φυλακές ή που είναι αποδέκτες υπηρεσιών των ποικίλων ψυχιατρικών ιδρυμάτων ή οργανισμών κοινωνικής πρόνοιας, θα αντιληφθεί γρήγορα πού βρίσκεται η ουσία του θέματος – τί “παίζεται” με άλλα λόγια. Οι φυλακές μας είναι γεμάτες από άτομα που πιστεύουν ότι για να επιβιώσεις στον κόσμο θα πρέπει να είσαι επικίνδυνος. Και τα συστήματα ψυχικής υγιεινής και ανθρωπιστικών υπηρεσιών είναι γεμάτα από εκείνους που έχουν την παθητικότητα και τη συμμόρφωση σαν τη μοναδική τους μέθοδο αντιμετώπισης των διαφόρων καταστάσεων της ζωής. Οι ερευνητές για χρόνια προσπαθούσαν μάταια να βρούν βίαιους παραβάτες που βρίσκονται στις φυλακές, οι οποίοι να ΜΗΝ είχαν φάει ξύλο ή άλλες τιμωρίες κατά την παιδική τους ηλικία. Μη βρίσκοντας τέτοιες περιπτώσεις, έπαψαν να τις αναζητούν! Αν είσαι γονιός που χτυπάς το παιδί σου, σκέψου πώς μεγάλωσες εσύ και τί μπορεί να φορτώνεις στό παιδί που χτυπάς – πως είναι πιθανό και αυτό να κάνει το ίδιο στα παιδιά του και εκείνα με τη σειρά τους στα δικά τους. Πρόκειται για σκληρή κληρονομιά που προσωπικά πιστεύω πως εν καιρώ μπορεί να καταστρέψει τον πλανήτη μας.
Το παιδί που μεγάλωσε με αγάπη και φροντίδα – απ’ το οποίο περιμένω να δει τον κόσμο με δυναμισμό και να διερευνήσει το σύμπαν από μόνο του στοχαστικά και τολμηρά – αυτό είναι το παιδί που θα ήθελα να πάρει τα ηνία από μένα όταν έρθει η ώρα του!
Προσωπικό σημείωμα του συγγραφέα
Είμαι στα 63 μου και έχω ζήσει τη ζωή μου ακολουθώντας με συνέπεια και αποφασιστικότητα πορεία που είχε στόχο την προστασία των παιδιών. Από βίαια κακοποιημέννο παιδί έφτασα να γίνω προστάτης των παιδιών και γονιός που επίμονα αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει σωματικές μορφές τιμωρίας/πειθαρχίας στα παιδιά του. Κάνοντας μια αναδρομή στη ζωή μου θεωρώ πως η πορεία αυτή ήρθε σαν μια φυσική και λογική ακολουθία.
Έχω εργαστεί με συναισθηματικά ασθενείς έφηβους, έχω διδάξει για θέματα ανατροφής και έχω επίσης κάνει μαθήματα σε οικογένειες υποψήφιες για το ρόλο του ανάδοχου και υποψήφιες για υιοθεσία. Θέματα όπως στενοί δεσμοί αγάπης και θεραπευτική πειθαρχία έχουν πάντα κεντρική θέση στη διασκαλία μου. Τα δικά μου παιδιά είναι τώρα στα τριάντα τους, στη δική μου όμως σκέψη είναι ακόμη τα μωρά μου. Είναι παιδιά γεμάτα καλοσύνη και αγάπη, αξιόλογα, με έφεση προς την περιπέτεια. Αντιμετώπισαν τις δυσκολίες τους στη ζωή και τις ξεπέρασαν με τρόπους που με κάνουν να τα θαυμάζω. Το μόνο πράγμα όμως που θα δεχόμουν να πιστωθεί στα υπέρ μου είναι το ότι ποτέ δε χρειάστηκε να ατενίσουν το παρελθόν τους με φόβο όταν εστίαζαν τα εξεταστικά τους βλέμματα στον τρόπο ανάπτυξης της παιδικής τους ηλικίας.
Καθώς πλησιάζω στη συνταξιοδότησή μου η πρόθεσή μου είναι να επικεντρωθώ – έξω πια απ’ τη σφαίρα επιρροής της Πολιτείας – σε περισσότερο αποτελεσματικούς τρόπους που θα με βοηθήσουν να πείσω γονείς και άλλα άτομα παιδικής φροντίδας να μην κάνουν στα παιδιά αυτά που έγιναν τότε σε μένα….
Σημείωση από mamalydia : Όσο κι αν προσπάθησα να βάλω κάποια φωτογραφία που δείχνει γονιό να δέρνει το παιδί του, δεν τα κατάφερα! Υπάρχουν πολλές, αλλά μου δημιουργούσε αίσθημα ενοχής και μόνο που θα είχα μια τέτοια εικόνα στο μπλόγκ μου (όσο ακραίο κι αν σας φαίνεται αυτό, τόοοοοσο πολύ εναντίον της σωματικής τιμωρίας είμαι!). Επέλεξα την συγκεκριμένη για να καταλάβουμε πως η βία δημιουργεί μόνο βία τελικά και όχι διόρθωση συμπεριφοράς. Και το παιδί της φωτογραφίας, σ’ αυτή την ηλικία χτυπάει την κούκλα του, αργότερα τον συμμαθητή του, μετά το παιδί του και ο φαύλος κύκλος θα συνεχιστεί…
Μα πως έγινε αυτό??? Είμαι εναντίων των πολλών παιχνιδιών, τον μεγάλων, αστραφτερών, πλαστικών, ψεύτικων και παιχνιδιών άνευ λόγου! Κι όμως να πάρει… Πως την χάσαμε την μπάλα? Γιατί παντού μέσα σ’ αυτό το σπίτι υπάρχουν παιχνίδια? Κρύβω παιχνίδια στο πατάρι, στα ψηλά ράφια, κάθε φορά που συγυρίζω τα παιχνίδια του πετάω και από κάποιο, αλλά και πάλι, τι γίνεται? Τι Λερναία Ύδρα είναι αυτή?
Παιχνίδι για μεγάλους! Με κάλεσαν δυο μπλογκοφίλες να παίξουμε και μιας και σήμερα έχω τους παππούδες να παίζουν έξω στον κήπο με τον Γιώργο και την μικρή Ναταλία κοιμισμένη, είπα να παίξωωωω! Λοιπόν, πως έχει το παιχνίδι; Πρέπει να γράψω ποιoς με κάλεσε, να γράψω 10 πράγματα που αγαπώ, και να καλέσω κι εγω με τη σειρά μου άλλους 10 μπλογκοφίλους στο παιχνίδι. Ξεκινώ!
Το Blog μιας Μαμας 