Αλήθεια, γνωρίζετε πως ο φυσιολογικός τοκετός έχει διαφορές από τον φυσικό τοκετό? Έτσι όπως πλέον γεννιέται ένα μωρό στο μαιευτήριο, ο φυσιολογικός τοκετός είναι πολύ διαφορετικός από έναν φυσικό τοκετό. Όπως γεννούσαν παλιά οι γυναίκες. Γνωρίζετε τις διαφορές τους?
Ας τα πάρουμε από την αρχή. Είσαι έγκυος στις 40 εβδομάδες. Ένας φυσιολογικός τοκετός λοιπόν, μπορεί να ξεκινήσει νωρίτερα ή αργότερα από τις 40 εβδομάδες. Συνήθως λοιπόν τα τελευταία χρόνια, αν κλείσεις τις 40 εβδομάδες και δεν έχει ξεκινήσει ο τοκετός μόνος του, κλείνεις ραντεβού με τον γιατρό και σου χορηγεί τεχνητή ωκυτοκίνη για να ξεκινήσουν οι πόνοι και ο τοκετός. Σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό (γύρω στο 70%), μετά από πολλές ώρες τεχνητών ωδίνων, να μην προχωράει ο τοκετός, οπότε και να καταλήξεις σε καισαρική τομή.
Σενάριο 1: Ας πάρουμε την περίπτωση που ξεκίνησαν τα πονάκια μόνα τους. Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν, ο γιατρός συνήθως σε συμβουλεύει να πας στο μαιευτήριο όταν οι πόνοι έχουν φτάσει στο 10λεπτο (δηλαδή η κάθε σύσπαση έρχεται ανα 10 λεπτά). Πολλές γυναίκες έχουν άγχος και πάνε νωρίτερα, άλλες πάνε λίγο αργότερα. Μέχρι στιγμής οι πόνοι είναι ανεκτοί, η μαμά κάνει και χιούμορ και περιμένει πως και πως να δει το μωρό της, που πλέον γνωρίζει πως είναι καθ’ οδόν!
Φτάνει στο μαιευτήριο και εκεί την εξετάζουν για να δουν την διαστολή της. Η κάθε κολπική εξέταση (που γίνεται αρκετά συχνά), προβάλλει και ένα ρίσκο μόλυνσης της μήτρας. Από τη στιγμή που της «σπάσουν» -τεχνητά και πάλι- τα νερά, ακόμη μεγαλύτερο ρίσκο. Είναι ακόμη νωρίς για μεγάλη διαστολή, οπότε έχει δρόμο μπροστά της. Μπορεί να βρίσκεται ακόμη στο 2, μπορεί και στο 3! Σε κάποιες (λίγες) περιπτώσεις, την αφήνουν ακόμη στο δωμάτιο της για λίγο, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις, ξεκινά η συνηθισμένη διαδικασία. Κλύσμα, ξύρισμα της ηβικής χώρας, ορό στο χέρι και τεχνητή ωκυτοκίνη, «σπάσιμο» των νερών και μόνιμο καρδιοτοκογράφο. Σ’ αυτή την περίπτωση, η έγκυος πλέον δεν έχει ελευθερία κινήσεων, βρίσκεται σε ένα κρεβάτι ανάσκελα ή στο πλάι και ενώ οι πόνοι μέχρι στιγμής ήταν ανεκτοί, πλέον έχουν αρχίσει να πυκνώνουν και είναι πιο δυνατοί και η διάρκειά τους στο λεπτό. Μοιάζουν σαν να είναι πόνοι λίγο πριν την γέννηση του μωρού, αλλά η διαστολή ακολουθεί αργά. Μπορεί να είναι ακόμη στα 2 εκατοστά και η μαμά ίσως να χρειαστεί ώρες μέχρι να γεννήσει.
Οι στάσεις που κανονικά θα μπορούσε να πάρει η μαμά νιώθοντας το σώμα της, δεν είναι πλέον εφικτές και έτσι δεν βοηθά το μωρό να κατέβει και να προχωρήσει ο τοκετός. Η τεχνητή ωκυτοκίνη δημιουργεί δυνατές συσπάσεις στην μήτρα και η επίτοκος δεν αντέχει πια, οπότε ζητάει επισκληρίδιο. Η επισκληρίδιος αναισθησία, αν μπει πριν η έγκυος να έχει κάνει διαστολή γύρω στα 6 εκ. καθυστερεί πολύ τον τοκετό. Η έγκυος πλέον δεν πολυ-νιώθει τις συσπάσεις, μπορεί ακόμη και να διαβάζει περιοδικό, το μυαλό της μπορεί να είναι και αλλού και όχι συγκεντρωμένο στην διαδικασία του τοκετού, μπορεί άνετα πια να περιμένει ώρες, αρκεί να έχει την ίδια υπομονή και ο γιατρός. Κάθε τόσο, μια μαία, νοσηλεύτρια, γιατρός, εκπαιδευόμενος, κλπ, θα έρθει, θα σε ρωτήσει κάτι, θα σου κάνει κολπική εξέταση, το μυαλό της γυναίκας δεν είναι εκεί που θα έπρεπε. Ούτε το σώμα της…
Πολύ λίγες γυναίκες μπορούν να αντέξουν τους τεχνητούς πόνους δίχως επισκληρίδιο αναισθησία. Πολλοί γιατροί την συστήνουν άλλωστε. Γιατί να έχουν μια μαμά να κοιλοπονά και να φωνάζει, αν μπορούν με ένα φάρμακο να είναι όλοι χαλαροί? Κι όμως, η επισκληρίδιος είναι φάρμακο. Ένα φάρμακο που μπορεί να κάνει μια γυναίκα που πονά να μην αισθάνεται πια πόνο, αλλά την βγάζει και από την διαδικασία και την συγκέντρωση του τοκετού. Μια γυναίκα για να γεννήσει, χρειάζεται χαμηλό φωτισμό, συγκέντρωση και να είναι παρούσα με όλο της το είναι σ’αυτό που της συμβαίνει.
Σε κάποιες περιπτώσεις λοιπόν, ακόμη και με όσα συμβαίνουν γύρω από την επίτοκο, ο τοκετός συνεχίζεται ομαλά και κάποια στιγμή η μαμά έχει φτάσει την τέλεια διαστολή και η μαία την καθοδηγεί στο να σπρώξει και να γεννηθεί το μωρό.
Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, ο τοκετός συνεχίζει δίχως να γίνεται μεγάλη διαφορά και κάποια στιγμή ο καρδιοτοκογράφος, δείχνει χαμηλούς παλμούς το μωρού. Το μωρό, έχει κουραστεί. Καισαρική!
Άλλες φορές φορές, το μωρό κάνει κακά στην κοιλιά της μαμάς του. Ζορίστηκε… Καισαρική!
Τις περισσότερες φορές βέβαια, εφόσον ο τοκετός έχει όντως ξεκινήσει μόνος του, το μωρό γεννιέται κολπικά (δηλαδή, φυσιολογικός τοκετός). Ήταν έτοιμο να γεννηθεί και παρ΄όλες τις παρεμβάσεις, κατάφερε να γεννηθεί!
Στις προγραμματισμένες προκλήσεις, τότε δηλαδή που το μωρό δεν έχει ακόμη αποφασίσει να ξεκινήσει τον τοκετό οι περιπτώσεις της καισαρικης, είναι ακόμη πιο συχνές. Το μωρό, δεν ήταν ακόμη έτοιμο να έρθει στον κόσμο, ο τράχηλος δεν ήταν ακόμη έτοιμος για τοκετό, οπότε πολλές περιπτώσεις πρόκλησης, καταλήγουν δυστυχώς σε καισαρική…
Σενάριο 2: Και ερχόμαστε τώρα στον φυσικό τοκετό…
Πολλοί γυναικολόγοι δεν έχουν δει ποτέ τους φυσικό τοκετό. Τους είναι άγνωστος και αν προσπαθήσεις να τον συζητήσεις μαζί τους, τους φαίνεται απίθανο να μπορεί να συμβεί. Ίσως και επικίνδυνο! Πολλοί θα συμφωνήσουν με την έγκυο γυναίκα για κάποια πράγματα τα οποία ζητάει, κάποιοι θα τα ξεχάσουν την ώρα του τοκετού, κάποιοι θα σου κάνουν το χατίρι σε λίγα από αυτά.
Μια γυναίκα λοιπόν που θέλει έναν φυσικό τοκετό, θα περιμένει να ξεκινήσει ο τοκετός μόνος του. Είτε στις 38, είτε στις 39, 40, 41 εβδομάδες. Μπορεί και στις 42! Θα μείνει στο σπίτι της για τις περισσότερες ωδίνες. Κάποιες μόνες τους, κάποιες με μαία που γνωρίζει από φυσικούς τοκετούς, κάποιες με μια βοηθό μητρότητας. Επιλογές για να νιώθει η ίδια ασφάλεια.
Οι ωκυτοκίνη που ρέει στο σώμα της, η ορμόνη που ξεκίνησε τον τοκετό, αυτή που μόνο το σώμα της παράγει, δεν εστιάζει μόνο σε συσπάσεις στην μήτρα. Η φυσική ωκυτοκίνη, είναι μια ορμόνη που εκκρίνει το σώμα μας κατά την διάρκεια ακόμη και της σεξουαλικής πράξης. Είναι μια ορμόνη συνυφασμένη με όμορφα και χαρούμενα συναισθήματα. Ευφορία, χαρά και συσπάσεις ταυτόχρονα είναι εκεί κατά την διάρκεια του φυσικού τοκετού. Ο εγκέφαλός της επιτόκου, στέλνει μήνυμα στο σώμα να εκκρίνει και ενδορφίνες. Φυσικό παυσίπονο 😉 Έξυπνη η φύση ε?
Η γυναίκα μπορεί να περπατάει μέσα στο σπίτι της, να φάει και να πιει για να έχει δυνάμεις. Να ξαπλώσει, να κουνηθεί, να πάρει ότι στάση της λέει το σώμα της ώστε να ανακουφιστεί. Και με αυτές τις στάσεις, το μωρό κατεβαίνει πιο εύκολα. Η μαμά μπορεί να μείνει λίγο μόνη της ή με την παρέα της επιλογής της, συγκεντρωμένη στο τι συμβαίνει και η ώρα θα περνάει.
Κάποιες γυναίκες επιλέγουν τον τοκετό στο σπίτι. Οι περισσότερες με μαία και βοηθό μητρότητας. Ίσως και γυναικολόγο. Εκεί η διαδικασία συνεχίζεται ομαλά, μέχρι που η μητέρα πιστεύει πως δεν θα τα καταφέρει. Τότε πια έρχεται και το μωρό. Το οποίο μπαίνει στο στήθος της μαμάς του αμέσως (κάτι που βοηθά στο να γεννηθεί και ο πλακούντας γρήγορα) και ξεκινά ένα ταξίδι όμορφα και φυσικά!
Πολλές πάλι, επιλέγουν να πάνε την τελευταία στιγμή στο μαιευτήριο, όπου πια ούτε κλύσμα χρειάζεται τις περισσότερες φορές ούτε τεχνητή ωκυτοκίνη (αν και πολλές φορές βάζουν τον ορό με το φάρμακο, έτσι από συνήθεια). Η γυναίκα δεν θα χρειαστεί πλέον ούτε επισκληρίδιο. Μπαίνει ο καρδιοτοκογράφος, αλλά η επίτοκος είναι πια στο τελευταίο στάδιο και η γέννηση του μωρού της είναι πολύ κοντά. Μητέρα και βρέφος έχουν καταφέρει τις λιγότερες παρεμβάσεις! Κάποιοι γυναικολόγοι θα αφήσουν το μωρό στην αγκαλιά της μητέρας του για αρκετή ώρα πριν το πάρουν για να το εξετάσουν και συνήθως αυτές οι μαμάδες θα απαιτήσουν να τους φέρουν το μωρό σύντομα μετά τον τοκετό για να το ζεστάνουν skin to skin αντί στην θερμοκοιτίδα. Εκεί που το μωρό ζεσταίνεται και έρχεται στην σωστή θερμοκρασία πολύ πιο γρήγορα από ότι μέσα σε μια θερμοκοιτίδα.
Με λίγα λόγια: Ο φυσιολογικός τοκετός, είναι μεν κολπικός τοκετός, αλλά πλέον οι παρεμβάσεις είναι πολλές και αυτό σημαίνει τουλάχιστον μια εμπειρία γεμάτη αχρείαστες τεχνικές, οι οποίες έχουν κόστος ψυχολογικό (ίσως και σωματικό) για την μαμά και το μωρό. Το γεγονός βέβαια ότι η μητέρα έχει το μωρό της αγκαλιά, τα διώχνει όλα αυτά από το μυαλό, αλλά έχουν συμβεί. Η επίτοκος αισθάνεται αδύναμη, δεν έχει γνώμη, και πιστεύει πως είναι μια ασθενής που οι άλλοι θα της ξεγεννήσουν το μωρό. Και όντως της το δίνουν και γι αυτήν, από εκείνη την στιγμή και πέρα ξεκινάει το ταξίδι της μητρότητας. Μια γυναίκα έχει το δικαίωμα της επιλογής. Έχει το δικαίωμα να επιλέξει τον τρόπο που θα γεννήσει, ώστε η εμπειρία ΟΛΟΥ του τοκετού, από την στιγμή έναρξης μέχρι που θα πάρει το μωρό της αγκαλιά, να είναι αξέχαστος και όμορφος. Το γεγονός ότι γέννησε ένα υγιές μωρό, δεν είναι το μόνο ζητούμενο. Είναι το πιο σημαντικό, αλλά και η όλη διαδικασία έχει αξία. Και για την μητέρα, αλλά και για το μωρό.
Ο φυσικός τοκετός, είναι ο τοκετός όπως τον ορίζει η φύση. Έτσι όπως θα έπρεπε να είναι ένας τοκετός και μόνο στις περιπτώσεις που υπάρχει ανάγκη, να υπάρχουν ιατρικές παρεμβάσεις. Είναι ένας τοκετός όπου η ανάμνησή του σου φέρνει χαρά, περηφάνια και δύναμη στο νου. Είναι μια εμπειρία που σε κάνει να νιώθεις δυνατή, γιατί κατάφερες αυτό που είσαι φτιαγμένη να καταφέρεις. Με σεβασμό για την γέννα, με σεβασμό για το μωρό που γεννιέται, με σεβασμό στην γυναίκα που γεννά, με σεβασμό στη φύση. Γιατί αν τα κατάφερες σε αυτό το δύσκολο κομμάτι, τι δεν μπορείς να καταφέρεις?
Έχω μια αισιοδοξία και μια χαρά, γιατί βλέπω ότι σιγά σιγά θα αλλάξουν τα δεδομένα. Οι γυναίκες θα το κάνουν αυτό. Διαβάζουν πολύ περισσότερο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης τους και γνωρίζουν περισσότερα πράγματα, οπότε συζητάνε με τον γιατρό τους. Οι πληροφορίες στο ίντερνετ είναι πολλές και βρίσκουν την άκρη. Δεν φοβούνται μάλιστα να αλλάξουν γιατρό όταν καταλάβουν πως ο γιατρός δεν θα σεβαστεί τις επιθυμίες τους. Και κάποια μαιευτήρια, αρχίζουν να παρέχουν υπηρεσίες οι οποίες δίνουν την αίσθηση ενός τοκετού στον χώρο τους, με την ασφάλεια του ιατρικού εξοπλισμού σε παραδίπλα χώρο. Γυναικολόγοι υπέρ του τοκετού ακόμη και στο σπίτι ή έστω στο μαιευτήριο αλλά με συνθήκες ενός φυσικού τοκετού. Δεν μπορώ παρά να είμαι αισιόδοξη! Αλλάζουν τα πράγματα ανά τον κόσμο, αλλάζουν σιγά σιγά και στην χώρα μας! Χαίρομαι! 🙂