Ο τέλειος τρόπος να μεγαλώσεις ένα παιδί!

 

Από το 2007 είμαι μαμά! Από το 2007, ψάχνω, διαβάζω, μελετάω, αναρωτιέμαι, στεναχωριέμαι, χαίρομαι, περηφανεύομαι, και τελικά αποφασίζω! Ποιος είναι ο τέλειος τρόπος να μεγαλώσεις ένα παιδί? Θα σας πω! Μμμμμ… Όχι από την αρχή του ποστ βρε παιδιά! Να εξηγήσω πρώτα!

 

Λοιπόν, πριν το Facebook, Υπήρχαν τα διάφορα μαμαδοφόρουμ (πριν από αυτά ήταν οι παιδικές χαρές, η γειτονιά, κλπ), διάφορα άρθρα από sites και τώρα έχει έρθει πια και το FB. Μαμάδες που μιλάνε για τα τέλεια παιδιά τους, τον τρόπο που τα μεγαλώνουν, τα συγκρίνεις με τα δικά σου, συγκρίνεις και τις μαμάδες αυτές με σένα. Άλλες φορές βγαίνεις εσύ καλύτερη, άλλες φορές χειρότερη, άλλες φορές αναρωτιέσαι πόσο πίσω είσαι! Πως στο καλό κάποιες είναι τόσο σούπερ και τι στο καλό κάνεις λάθος? Και έχοντας μπει και διαβάσει και έχοντας συμμετάσχει σε πολλά και διάφορα, τελικά έβγαλα ένα συμπέρασμα! Ή πολλά, θα δείξει πως θα πάει το ποστ! Καθώς γράφω μου έρχονται άλλωστε!…

 

Υπάρχουν κάποια πράγματα που σίγουρα, δίχως αμφιβολία, είναι σωστά. Ο θηλασμός πχ, είναι ό,τι καλύτερο. Το να αφήνεις το παιδί σου να κλαίει για να μάθει να κοιμάται, είναι μέγα λάθος. Το να το χτυπάς, επίσης! Ο φυσιολογικός τοκετός καλύτερος από μια καισαρική. Η καλή διατροφή του παιδιού, δώρο για το σώμα του. Και από κει και πέρα, αρχίζουν τα δύσκολα!

 

Φωνάζεις στα παιδιά σου όταν σου έχουν σπάσει πια τα νεύρα? Τους βάζεις τιμωρία? Τα αφήνεις να παίζουν μόνα τους δίχως ποτέ να τους πεις να μην κάνουν κάτι, ακόμη κι αν φοβάσαι ότι θα πέσουν και θα σπάσουν το κεφάλι τους? Τους λες ΌΧΙ ακόμη κι αν δεν πρόκειται για κάτι ΠΟΛΥ επικίνδυνο? Όταν κλαίνε τα πιάνεις αγκαλιά? Πως? Μπορούν να σε βλέπουν καθώς κλαίνε ή είναι το κεφαλάκι τους στον ώμο σου και άρα δεν σε κοιτάνε? Τους μιλάς με χαϊδευτικά ή με παρατσούκλια? Έχεις για τα παιδιά πολλά παιχνίδια ή όχι? Έχεις και μπάρμπι? Τα αφήνεις να βλέπουν και τηλεόραση? Τα βάζεις να μαζέψουν τα παιχνίδια τους? Τι τους δίνεις να φάνε? Πολλά κρέατα? Λίγα? Όταν μαλώνουν τα παιδιά σου, μιλάς? Τα αφήνεις να τα βρουν μόνα τους ακόμη κι αν θεωρείς ότι το ένα συνεχώς αδικείται? Και τι λες? Πως το λες? Βάζεις όρια? Τι όρια? Πως τα βάζεις? Και η λίστα συνεχίζετε! Και όσο μαθαίνεις, τόσα περισσότερα διαβάζεις. Και όσα περισσότερα διαβάζεις, τόσα περισσότερα συνειδητοποιείς πως δεν γνωρίζεις και πως κάνεις λάθος!

 

Και τελικά βρίσκεσαι σε ένα σταυροδρόμι και καταλαβαίνεις πως πρέπει να μια απόφαση και να διαλέξεις τον ένα από τους δύο δρόμους. Γιατί αλλιώς θα τρελαθείς!

 

Ή θα συνεχίσεις να διαβάζεις και να είσαι με ένα ερωτηματικό και ένα βιβλίο στο χέρι. Μια συνεχής απορία για το τι πρέπει να κάνεις. Πως να αντιδράσεις για το κάθε τι μικρό. Και όσο το κάνεις συνειδητοποιείς πως δεν ξέρεις για πόσα πράγματα και για ποια πρέπει να ψάξεις να βρεις την λύση. Είσαι χαμένη και δεν νιώθεις πια σίγουρη για το πόσο καλή μαμά είσαι. Πριν να διαβάσεις τόσα πολλά, είχες αυτό το ένστικτο. Αυτό το μητρικό ένστικτο, αλλά τώρα βλέπεις πως δεν ήταν αρκετό. Δεν είσαι πια ο εαυτός σου, πρέπει να συμπεριφέρεσαι με συγκεκριμένο τρόπο στα παιδιά και αυτό σου προκαλεί νεύρα, αλλά από την άλλη, είναι για το καλό των παιδιών. Αν τα καταφέρεις να είσαι τέλεια, θα είναι και το παιδί σου τέλειο. Και όσο και να προσπαθείς, έχεις νεύρα ρε παιδί μου! Πολλά νεύρα! Γιατί πόσο να προσπαθείς να είσαι κάτι που δεν είσαι? Και τα παιδιά? Γιατί δεν είναι τέλεια και όχι όπως θα έπρεπε να είναι βάσει του βιβλίου? Γιατί το ένα δεν σε ακούει? Το άλλο φωνάζει και επιμένει και μεταξύ τους υπάρχουν φορές που αναρωτιέσαι τι στο καλό έχεις κάνει και δεν τα πάνε καλά! Να συνεχίσεις τον δρόμο αυτό? Να συνεχίσεις για να μάθεις κι άλλα και να τα καταφέρεις κάποια στιγμή?

 

Ή να πας από το άλλο δρομάκι? Να διαβάζεις νέα βιβλία, να μαθαίνεις τριγύρω διάφορα και μετά να τα περνάς από το δικό σου ολόδικό σου φίλτρο? Να εμπιστευτείς τον εαυτό σου και αυτό το μητρικό ένστικτο που είναι το πιο δυνατό από οποιοδήποτε άλλο? Να καταλάβεις ότι δεν πρόκειται να τα κάνεις ΠΟΤΕ όλα τέλεια, να καταλάβεις πως δεν υπάρχει τέλειο παιδί, όσο κι αν θα το ήθελες για το παιδί σου? Να αποδεχθείς ότι θα κάνεις πολλά λάθη! Πολλά! Πως κάποια μέρα τα παιδιά σου θα στην πουν, θα σου φωνάξουν ίσως γι αυτά ή θα στα τρίψουν και στην μούρη δείχνοντάς σου ότι τα δικά τους παιδιά τα μεγαλώνουν αλλιώς. Όπως δηλαδή πρέπει κιόλας 😉 Να αποφασίσεις πως είσαι αυτή που είσαι? Πως θα προσπαθείς συνεχώς για το καλύτερο και πως θα το κάνεις με τον δικό σου τρόπο, γιατί αλλιώς δεν είσαι ο εαυτός σου και αυτόν θέλεις να γνωρίσουν και να αγαπήσουν τα παιδιά σου?

 

Λοιπόν τι διαλέγεις? Εγώ επέλεξα! Και δεν έχω πια τύψεις! Πριν διαβάσω όλα όσα διάβασα και έμαθα, είχα καταλάβει κάτι. Πως η αγάπη μου για τα παιδιά, αλλά και τα ίδια μου τα παιδιά μου έδειχναν πάντα τον σωστό τρόπο. Και το ξέχασα φαίνεται στον δρόμο! Ξέχασα ότι είμαι η μαμά τους! Η Λυδία! Η Μαμά Λυδία που η Ναταλία όταν γράφει το όνομά μου γράφει απλά «μαμά»! Και αυτά είναι τα παιδιά μου! Αυτά που ώρες ώρες μπορεί να μου σπάσουν τα νεύρα και να τους βάλω και τις φωνές. Αυτά που το βράδυ θα τους ζητήσω συγνώμη και θα με πάρουν αγκαλιά και θα μου πουν πόσο με αγαπούν! Που τα αγκαλιάζω και το ξέρουν ότι τα αγαπώ όσο τίποτα άλλο στον κόσμο. Που έχουν αρχίσει να μεγαλώνουν και τα χαίρομαι ακόμη πιο πολύ. Που έχουν αρχίσει να μεγαλώνουν και τα πράγματα άλλες φορές είναι πιο εύκολα τα πράγματα και άλλες πιο δύσκολα! Και μετά τα βλέπεις να κοιμούνται αγκαλιά και σου θυμίζουν πως όλα είναι όπως θα έπρεπε να είναι!

 

 

Ποιόν τρόπο διάλεξα? Χρειάζεται να σας πω?  Μα τον ΔΙΚΟ ΜΟΥ τέλειο τρόπο να μεγαλώσεις ένα παιδί φυσικά! Αυτόν που βγαίνει από την καρδιά μου! Όχι της τέλειας μαμάς! Όχι του τέλειου παιδιού! Αλλά της τέλειας και ολοκληρωτικής αγάπης! Εκεί εκπτώσεις, αμφιβολίες και αλλαγές δεν κάνω! Δεν το δέχομαι!

 

Υπάρχει το τέλειο παιδί? Η τέλεια μαμά? Ο τέλειος τρόπος μεγαλώματος? Είναι ένας και μοναδικός? Υπάρχει manual? Και δεν παίρνει αλλαγές? ΟΚ, δεν λέω να είμαστε «όσα παίρνει ο άνεμος!» αλλά από κάποιο σημείο και μετά, δεν πρέπει να είμαστε λίγο χαλαροί? Ο εαυτός μας? Ο καλύτερος εαυτός μας, έστω?

Πέντε Λόγοι Που Τα Παιδιά Λένε Ψέματα – Και Τί Να Κάνετε

Τίτλος πρωτότυπου: Lying: 5 Reasons Kids Lie – What To Do

Πηγή: http://www.askdrsears.com/topics/discipline-behavior/morals-manners/lying-5-reasons-kids-lie-%E2%80%93-what-do

Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης

Τα παιδιά λένε ψέματα για τους ίδιους λόγους που και οι μεγάλοι λένε ψέματα, δηλαδή: για να γίνουν κοινωνικά αποδεκτά, να αποσπάσουν την προσοχή των άλλων, να πετύχουν προσωπική αναβάθμιση, να πληγώσουν κάποιον άλλο, και για το φόβο των συνεπειών της αλήθειας. Όμως τα μικρά παιδιά δεν αντιλαμβάνονται την έννοια της αλήθειας με τον ίδιο τρόπο που την αντιλαμβάνονται οι ενήλικες. Ας μπούμε λοιπόν στον κόσμο του παιδιού για να κατανοήσουμε το γιατί τα μικρά παιδιά παραποιούν την αλήθεια με τόση ευκολία.

 

1. Δεν πρόκειται για ψέμα αλλά για φαντασία

 

Μια μορφή παιδικής φαντασίας αποτελούν οι ευσεβείς πόθοι. Παρακολουθείστε ένα 5χρονο παιδάκι να λέει στο φίλο του πως πήγε ταξίδι στη Disneyland – ένα ταξίδι βέβαια που δεν έγινε ποτέ. “Πω πω, τί ψέμα είναι αυτό!”, σκεφτόσαστε. “Πώς του ‘ρθε να πει τέτοιο ψέμα;” Κι όμως, το παιδάκι δεν ψεύδεται, τουλάχιστον όχι με τα κριτήρια της παιδικής ηλικίας. Απλά σκέφτεται και μιλάει “ευχολογικά” – φαντάζεται κάτι που εύχεται να είχε συμβεί. Ένας ευσεβής πόθος όχι μόνο επιτρέπει σ’ ένα παιδί την πολυτέλεια να ζήσει ένα όνειρο, αλλά παράλληλα εντυπωσιάζει και τους φίλους του και το “ψηλώνει” κοινωνικά. “Πραγματικά έπαιξες με τον Μίκυ Μάους”, ρωτάνε γεμάτοι θαυμασμό οι φίλοι του. Τα παιδιά επινοούν φανταστικές ιστορίες γιατί γνωρίζουν πως το ακροατήριο είναι εξασφαλισμένο. Αν τύχει να ακούσετε δυό παιδάκια να παραμυθιάζονται, μη βιαστείτε να τους χαρακτηρίσετε για ψεύταρους. Αυτά που διηγούνται δεν είναι παρά αθώες ιστοριούλες και “παραμυθάκια”. Η φάση αυτή θα περάσει όταν φτάσουν στην ηλικία των εφτά ως εννιά χρόνων. Είναι τότε που υποχωρεί η φαντασιακή σκέψη ενώ ταυτόχρονα και οι συνομήλικοι γίνονται όλο και λιγότερο εύπιστοι. Στην περίπτωση που το στοιχείο αυτό του χαρακτήρα συνεχίζεται και μετά τα εννέα, τότε το παιδί θα χάνει αντί να κερδίζει φίλους – και παράλληλα θα αποτελεί ένδειξη πως υπάρχει κάποιο πρόβλημα που θα πρέπει να διερευνηθεί και να διορθωθεί. Έσείς οι μεγάλοι έχετε τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσετε τα παραμυθιάσματα του παιδιού να το διδάξετε και να το κατευθύνετε. Συμπτωματικά λοιπόν το ακούς να διηγείται το φαντασιακό του ταξίδι στη Disneyland. “Στα γεννέθλιά μου πήγαμε στη Disneyland …” Μην του κολήσεις την ετικέτα του ψεύτη. Κάτι τέτοιο  για το παιδί θα ισοδυναμούσε με ανώμαλη προσγείωση. Προτίμησε να σεβαστείς τους ευσεβείς πόθους του. “Εύχεσαι να είχες πάει στη Disneyland; Θα ήταν πραγματικά κάτι όμορφο. Πες μου τώρα αυτά που πραγματικά έκανες στα γεννέθλιά σου”. Το παιδί ξέρει ότι καταλαβαίνεις και παρατηρεί πως δεν είσαι θυμωμένος. Βαθειά μέσα του αντιλαμβάνεται πως δεν είναι ανάγκη να λέει ψέματα. Συχνά οι ευσεβείς πόθοι υποδηλώνουν ευχή. “Εύχεσαι να μπορούσες να πήγαινες στη Disneyland; Ίσως μπορέσω να βοηθήσω η επιθυμία αυτή να γίνει πραγματικότητα. Έλα να προγραμματίσουμε ένα ταξίδι …” Είναι πολύ ενθαρρυντικό για ένα παιδί να γνωρίζει πως μερικά όνειρα γίνονται πραγματικότητα.

 

---

Η ΗΛΙΚΙΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας δεν μπορούν (ή δεν θέλουν) να ξεχωρίσουν τον μύθο απ’ την πραγματικότητα. Για ένα τετράχρονο ή πεντάχρονο παιδί η Χιονάτη και οι Εφτά Νάνοι υπάρχουν κάπου. Τα περισσότερα παιδιά δεν είναι σε θέση να καταλάβουν τις έννοιες αλήθεια και ψέμα παρά αφού πατήσουν την ηλικία των εφτά – την ηλικία της λογικής. Φτάνοντας στα οχτώ ή εννιά, τα πιο πολλά παιδιά αρχίζουν να αποκτούν την αίσθηση της ηθικής. Αισθάνονται άσχημα όταν δεν λένε την αλήθεια και ωραία όταν τη λένε. Έχουν αντίληψη του τί σημαίνει “λέω ψέματα” και νοιώθουν τί θα πει “είναι σωστό να λέμε την αλήθεια”.

 

2. Φαντασία και πραγματικότητα

 

“Δεν το έκανα εγώ. Ο Τόμπυ το έκανε.” Ποιός είναι ο Τόμπυ; Είναι ο πλασματικός τίγρης-φίλος του παιδιού, αυτός που έχυσε το χυμό. Το παιδί της προσχολικής ηλικίας συγχέει, δεν μπορεί να ξεχωρίσει το πραγματικό απ’ το φανταστικό. Αυτό είναι φυσιολογικό. Τα παιδιά συχνά κατασκευάουν φανταστικούς τύπους και το βρίσκουν ευχάριστο να ζουν στον προσποιητό κόσμο τους. Δείτε θετικά τη δημιουργική σκέψη του παιδιού σας  και απολαύστε αυτό το πλούσιο σε φαντασία στάδιο της ζωής του για όσο διαρκεί. Σιγοντάρετε διακριτικά τις εκφάνσεις της φαντασίας του παιδιού. Μερικές φορές διάφορα παιδιά φέρνουν τους πλασματικούς φίλους τους στο γραφείο μου να τους εξετάσω. Προσθέτω μια καρέκλα να κάτσει ο αόρατος σύντροφος και τους κάνω και την απαραίτητη σύντομη προσποιητή εξέταση. Γελάμε όλοι μαζί! Οι ενήλικες πιστεύουν πως είναι σημαντικό ο άνθρωπος να πατάει γερά στη γή και να έχει καλή αίσθηση της διαφοράς ανάμεσα στο πραγματικό και το προσποιητό. Αυτά όμως είναι κριτήρια που ταιριάζουν στον κόσμο των ενηλίκων. Για τα παιδιά ο κόσμος δεν περιορίζεται αποκλειστικά σ’ αυτό που πραγματικά είναι, αλλά επεκτείνεται και σε ό,τι άλλο αυτά θεωρούν αναγκαίο να υπάρχει. Ο ευφάνταστος τρόπος σκέψης έχει πρακτικά ωφέλη για το παιδί – το βοηθάει να αντιμετωπίσει σωστά τον πραγματικό κόσμο. Κατά διαστήματα τα παιδιά αποτραβιούνται στο δικό τους προσποιητό κόσμο, που είναι του χεριού τους, σαν εναλλακτικό τρόπο αντιμετώπισης του κόσμου των ενηλίκων, τον οποίο δεν τον έχουν του χεριού τους. Αν το παιδί σου “πει ψέματα” χρησιμοποιώντας τον προσποιητό φίλο του σαν αποδιοπομπαίο τράγο (“Ο Τόμπυ ο Τίγρης το έκανε”), ακολουθήστε το παιδί σας στο δρόμο της φαντασίας: “Πες μου πώς εκριβώς έγινε και ο Τόμπυ έσπασε το ποτήρι σου;” Στην προσπάθεια που κάνει το παιδί σας να παρουσιάσει τις λεπτομέρειες που θα το βοηθήσουν να βγει απ’ τη δύσκολη θέση, δεν θ’ αργήσει να αποκαλύψει και τη δική του συμμετοχή στο περιστατικό. Στο μεταξύ, ρωτήστε τον εαυτό σας, για ποιό λόγο άραγε το παιδί ήθελε να πιστέψετε πως “δεν το έκανε αυτό”; Μήπως έχετε την τάση να αντιδράτε με υπερβολική σκληρότητα στα ατυχήματα ή στους πειραματισμούς του παιδιού σας; Σεβαστείτε τη δημιουργική σκέψη του παιδιού σας λέγοντάς του πως καταλαβαίνετε  την άποψή του: “Είναι ευκολότερο αν προσποιηθείς πως ο Τόμπυ έσπασε το ποτήρι. Καταλαβαίνω. Τώρα όμως πές μου τί πραγματικά συνέβηκε. Δεν θα θυμώσω.” Βοηθήστε το παιδί σας να νοιώσει ότι η αλήθεια δεν θα πονέσει. Δεν χρειάζεται να επινοήσει κάτι για συγκάλυψη γιατί εσείς θα το αγαπήσετε και και θα το αποδεχτείτε ό,τι και αν σας πει. Συχνά ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στα παραμυθιάσματα του παιδιού αποκαλύπτει τί είναι αυτό που στ’ αλήθεια λείπει απ’ τον πραγματικό τους κόσμο. Η μητέρα ενός εξάχρονου ζήτησε τη συμβουλή μου για τα “ψέματα” του παιδιού της. Η κόρη της διηγούνταν στις φίλες της τρελές ιστορίες για τα διασκεδαστικά πράγματα που έκανε μαζι με τον μπαμπά της: επισκέψεις στα καταστήματα παιχνιδιών, αεροπορικά ταξίδια, ιππασίες κλπ. Η πραγματικότητα ήταν πως τον πατέρα της τον έβλεπε αραιά. Έλειπε συχνά σε επαγγελματικά ταξίδια και έφερνε δουλειά στο σπίτι, με αποτέλεσμα να είναι διανοητικά απών αν και ήταν σωματικά παρών. Αυτό το παιδί για να προστατέψει τον εαυτό του έχτισε τον δικό του φαντασιακό κόσμο σαν αποζημίωση για αυτό που του έλειπε.

 

3. Αρκεί οι γονείς να είναι ευχαριστημένοι

 

Τα παιδιά θέλουν να ευχαριστούν τους γονείς τους. Αν υποψιαστούν πως το ψέμα θα τους δώσει ευχαρίστηση και η αλήθεια όχι, τότε συχνά επιλέγουν να πουν κάποιο ψέμα θεωρώντας πως αυτό είναι και το σωστό. Όταν η μαμά ρωτήσει το 5χρονο παιδί της, “Μάζεψες τα παζλ”, θα εισπράξει “Ναι” για απάντηση γιατί το παιδί θέλει να δει τη μαμά να χαμογελάσει και και να πει “Ευχαριστώ!” Αργότερα, όταν η μαμά βρει τα παζλ (τα περισσότερα έστω) ακόμη σκορπισμένα ένα γύρω, θα χρειαστεί να τονίσει στο παιδί της ότι το ψέμα την δυσαρεστεί πιο πολύ απ’ την ακαταστασία. Ένα 7χρονο θα απαντήσει “Ναι” στην υπόδειξη να πάει να μαζέψει  τα παιχνίδια, για τον απλούστατο λόγο ότι του είναι άβολο εκείνη τη στιγμή να σταματήσει αυτό που κάνει και να πάει να τα μαζέψει. Κάποια στιγμή όμως θα συνειδητοποιήσει πως η μαμά θα πάει να ελέγξει. Είναι ανάγκη να ανακαλύψει και να το χωνέψει πως η τακτική του  είναι αναποτελεσματική. Είναι υπεύθυνο για το συγύρισμα των παιχνιδιών του, κυρίως πριν πάει για ύπνο το βράδυ. Είναι οικογενειακός κανόνας.

 

4. Η αλήθεια πονάει

 

Τα παιδιά επινοούν αυτο-προστατευτικά ψέματα για το φόβο της τιμωρίας. O φόβος της τιμωρίας εξαφανίζει κάθε ίχνος ενοχής για την απόκρυψη της αλήθειας. Εκείνα τα παιδιά που γίνονται τακτικά αποδέκτες σωματικής τιμωρίας έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να εθιστούν στην ψευδολογία για ευνόητους λόγους. Αν ένα παιδί πιστέψει πως το σπασμένο βάζο θα του φέρει ξυλοκόπημα, είναι αναμενόμενο να σκεφτεί ότι το ψέμα θα είναι λιγότερο οδυνηρό. Το ίδιο ισχύει και προκειμένου για παιδιά που τιμωρούνται πολύ αυστηρά για ασήμαντες αταξίες. Τέτοιες τακτικές διόρθωσης της παιδικής συμπεριφοράς προκαλούν μπέρδεμα στο παιδί και παρεμποδίζουν την ομαλή διαδικασία διαμόρφωσης συνείδησης. Ο φόβος της τιμωρίας θα οδηγήσει το παιδί να κάνει οτιδήποτε για την αποφυγή της. Εμείς βοηθήσαμε τα δικά μας παιδιά να ξεπεράσουν το φόβο των συνεπειών της αλήθειας κάνοντας την ακόλουθη συμφωνία μαζί τους: “Αν θα μας λέτε την αλήθεια, σας υποσχόμαστε να μη θυμώνουμε ό,τι και αν κάνετε. Θα έχετε μόνο να αντιμετωπίσετε τις συνέπειες που προκύπτουν απ’ τις πράξεις σας. Στις περιπτώσεις όμως που θα διαπιστώνουμε ότι μας είπατε ψέματα, η τιμωρία θα είναι αυστηρή.” Μια μέρα κάποιος παράτησε το ποδήλατο της Έριν στο δρόμο πρόσβασης του σπιτιού μας. Η ίδια μου είπε πως ο τελευταίος που είχε το ποδήλατο ήταν ο Μάθιου. Για να ανακαλύψω “ποιός το έκανε”, κάλεσα τον Μάθιου και του είπα: “Θέλω να μου πεις την αλήθεια και σε διαβεβαιώνω πως αν αυτά που θα ακούσω είναι πραγματικά αλήθεια, δεν θα θυμώσω. Γνωρίζεις πως θυμώνω μόνο με τα ψέματα”. Όταν το παιδί φοβάται τις συνέπειες που θα έχει όταν λέει την αλήθεια, ίσως εξελιχτεί σε συστηματικό ψέυτη. Όταν μάθει πως μπορεί να σας εμπιστευτεί πως δεν θα του ‘ρχονται “ανάποδες”, τότε θα σας ανοίγεται και θα σας λέει με ειλικρίνεια τί συνέβηκε. Ακούστε το ήρεμα, φερθείτε δίκαια και βοηθήστε το να διορθώσει τη συμπεριφορά του. Η καλύτερη μέθοδος να ενθαρρύνετε το παιδί σας να σταματήσει να λέει ψέματα είναι να του συμπαραστέκεστε όταν λέει την αλήθεια.

 

5. Το παιδί που λέει πολλά ψέματα (το ψευτρόνι)

 

Από κάποιο σημείο και μετά, το φυσιολογικό παιδικό “παραμύθιασμα” είναι δυνατό να μετεξελιχτεί σε σκόπιμη ψευδολογία – και τελικά να μείνει σαν παγιωμένη τακτική και τρόπος ζωής. Στην περίπτωση αυτή το παιδί το έχει σαν στόχο να παραπλανήσει. Πολλές απ’ τις κοινωνικές δοσοληψίες του περιστρέφονται περισσότερο γύρω από ψέμα παρά από αλήθεια. Στη βάση όλου αυτού έχουμε ένα θυμωμένο παιδί που δεν βρίσκει ικανοποίηση στη ζωή και κατέχεται από το φόβο των αντιδράσεων των γονιών του. Δεν γεύεται την αποδοχή που θα έπρεπε για τη φυσιολογική αδεξιότητα και τη μειωμένη κριτική ικανότητα που ενδεχομένως το χαρακτηρίζουν. Του έχουν περάσει το μήνυμα πως είναι κακό παιδί. Ο πατέρας του 7χρονου Τσάρλι εξαφανίστηκε απ’ τη ζωή του όταν αυτός ήταν έξη χρονών. Για να αποφύγει την αντιμετώπιση της οδυνηρής πραγματικότητας, ο Τσάρλι δημιούργησε ένα φαντασιακό κόσμο γεμάτο όμορφα περιστατικά με πρωταγωνιστές τον πατέρα και το γιό. Σταδιακά είδε πως ένοιωθε πιο άνετα στον φαντασιακό του κόσμο παρά στον πραγματικό. Όταν έγινε οχτώ εξοικοιώθηκε περισσότερο με το ψέμα και με άνεση το επέκτεινε και σε άλλους τομείς της ζωής του. Ισχυριζόταν πως οι βαθμοί του ήταν στην περιοχή του άριστα, ενώ στην πραγματικότητα με το ζόρι περνούσε τα μαθήματά του. Όταν η μητέρα του τον ρωτούσε πού πήγαινε μετά το σχολείο, της έλεγε ψέματα – το ίδιο και για τα διάφορα καινούργια του αποκτήματα. Το ψέμα για τον Τσάρλι έγινε τρόπος ζωής, τον προστάτευε απ’ το θυμό του και ωραιοποιούσε την άσχημη εικόνα που διατηρούσε για τον εαυτό του. Η θεραπεία για τα ψέματα του Τσάρλι θα ήταν να βοηθηθεί  να αποδεχτεί και να αντιμετωπίσει τις πραγματικότητες της ζωής. Και πραγματικά, η θεραπευτική αγωγή στην οποία υποβλήθηκε του ‘δωσε τη δυνατότητα να αποδεχτεί το γεγονός ότι ο πατέρας του δεν επρόκειτο να ξαναγυρίσει καθώς επίσης και ότι ο ίδιος δεν έφερε καμιά ευθύνη για την απόφαση του πατέρα του να τους εγκαταλείψει. Δεν επρόκειτο  για λάθος ή υπαιτιότητα του Τσάρλι. Η μητέρα του παρακολούθησε ένα πρόγραμμα συμβουλευτικής υποστήριξης όπου έμαθε πόσο χρήσιμο είναι να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στον Τσάρλι, να συμμετέχει μαζί του σε δραστηριότητες που τον ευχαριστούν και να τον γνωρίσει καλύτερα δίνοντάς του ευκαιρίες να εκφράζει τις σκέψεις του και τα συναισθήματά του. Ο Τσάρλι έγινε μέλος σε μια τοπική ποδοσφαιρική λέσχη και ο προπονητής έδειξε ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι’ αυτόν. Δεν πέρασε πολύς καιρός και το ψέμα αποτελούσε παρελθόν για τον Τσάρλι.

Aντίλογος στην τακτική των “Τάιμ-άουτ”

 

Πηγή:  http://www.naturalchild.org/guest/peter_haiman.html

Του Δρ. Peter Haiman

Μετάφραση:  Χρύσανθος Θεοχάρης

 

Πριν αρκετό καιρό – 30 / 11 / 2008 – είχα αναρτήσει ένα άρθρο με τίτλο Time-outs (Τάιμ-άουτ) και πώς να τα χρησιμοποιήσετε αποτελεσματικά (12 ως 24 μηνών). Πρόσφατα έπεσε στην αντίληψή μου το παρακάτω άρθρο που αμφισβητεί την πρακτική των “τάιμ-άουτ”. Διαβάστε το και σχολιάστε το. Όπως πάντα, οι συζήτηση που ακολουθεί οδηγεί σε χρήσιμη ανταλλαγή απόψεων.

 

Επί αρκετές γενιές οι γονείς αναζήτησαν έγκυρους και βάσιμους τρόπους διαχείρισης και αντιμετώπισης της κακής παιδικής συμπεριφοράς Η πιο πρόσφατη και περισσότερο αποδεκτή απ΄το ευρύ κοινό τεχνική επιβολής πειθαρχίας είναι η γνωστή ως “Τάιμ-άουτ” (time-out) . Όμως, παρόλον ότι το τάιμ-αουτ είναι συγκριτικά καλύτερο απ΄ τις ξυλιές στα πισινά, δεν είναι πάντως ο κατάλληλότερος τρόπος για τους γονείς να αντιμετωπίσουν τις κακές συμπεριφορές των παιδιών τους. Επιπλέον η χρήση των τάιμ-αουτ μπορεί αργότερα να δημιουργήσει (άλλα) προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά. Τα προβλήματα αυτά θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αίσθηση ευημερίας του παιδιού καθώς και να προκαλέσουν ένταση στη σχέση μεταξύ γονιών και παιδιού.

 

Η παιδική συμπεριφορά αποτελεί σύμπτωμα

 
Η συμπεριφορά των παιδιών έχει μια επαρκώς αιτιολογημένη βάση και αιτία. Καθορίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό απ’ το πώς αισθάνονται για την κατάσταση που βρίσκονται σε μια δεδομένη στιγμή και κατά πόσο καλύπτονται οι σωματικές και ψυχοκοινωνικές τους ανάγκες. Αν μια ή περισσότερες ανάγκες τους δεν ικανοποιούνται, τα παιδιά σύντομα θα αρχίσουν να δυσανασχετούν. Τα παιδιά κλαίνε ή φωνάζουν όταν νοιώθουν άβολα και δυσάρεστα. Το κλάμα ενός μωρού ή ενός νηπίου αποτελεί αναγγελία συναισθημάτων απογοήτευσης και απόγνωσης. Οι φωνές τους έχουν μετεξελιχθεί και λειτουργούν ως μηχανισμός επιβίωσης. Προσελκύουν το ενδιαφέρον και την προσοχή των γονιών. Ο σκοπός μιας “φωνής” είναι να εξασφαλισθεί η μορφή και η ποιότητα της γονικής αγάπης και φροντίδας που θα προσφέρει την κάλυψη των άμεσων αναγκών πράγμα που θα εδραιώσει αισθήματα ασφάλειας στο παιδί. Οι αταξίες μεγαλύτερων παιδιών και εφήβων είναι κραυγή βοήθειας που ενημερώνει ότι οι ανάγκες τους μένουν ανικανοποίητες. Οι φωνές και οι αταξίες των παιδιών και των εφήβων κατά κάποιον τρόπο μοιάζουν με πονόλαιμο, βουλωμένη μύτη, μυαλγία, πυρετό. Όλα έχουν τα αίτιά τους. Ένας γιατρός γνωρίζει ότι άπαξ και ο ιός ή το βακτήριο που προκαλεί το σωματικό σύμπτωμα εξουδετερωθεί, τότε και τα προβληματικά συμπτώματα θα σταματήσουν. Παρομοίως, όταν οι γονείς κάνουν τη σωστή διάγνωση και κάνουν τις σωστές θεραπευτικές ενέργειες που θα αντιμετωπίσουν τις ανάγκες των παιδιών και των εφήβων, τότε και τα συμπτώματα που λέγονται κλάματα, φωνές και αταξίες θα εξαφανιστούν.
Το δυσάρεστο συναίσθημα που προκαλείται απ’ την μη ικανοποίηση των σημαντικών αναγκών του ανθρώπου παραμένει πιεστικό και ισχύει σε όλα τα στάδια της ζωής του. Ιδιαίτερα όμως τα παιδιά, όταν οι ανάγκες τους μένουν ανικανοποίητες, μπορούν να αναστατωθούν και γίνουν πολύ απαιτητικά. Τα έντονα πολλές φορές ξεσπάσματά τους έχουν την αφετηρία τους, κατά ένα μέρος τουλάχιστον, στο γεγονός ότι είναι εξαρτημένα άτομα. Αντίθετα με τους περισσότερους ενήλικες, τα παιδιά δεν διαθέτουν την ικανότητα να ικανοποιήσουν μόνα τους τις ανάγκες τους. Σωματικά είναι ανίκανα να εκτελέσουν αυτά που χρειάζονται για να φροντίσουν τον εαυτό τους. Επίσης, από τη φύση τους έχουν έντονες συναισθηματικές ανάγκες και είναι ευάλωτα και εύτρωτα. Αντίθετα πάλι με τους περισσότερους ενήλικες, τα νεαρά παιδιά έχουν αδυναμία να ανεχθούν την απογοήτευση που φέρνει η μη ικανοποίηση των επιθυμιών τους. Μαζί με όλα αυτά, τα μωρά, τα νήπια καθώς και πολλά απ’ τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν ποιές είναι κάθε φορά οι συγκεκριμένες ανάγκες τους που δεν ικανοποιήθηκαν και νοιώθουν συγχισμένα. Σαν αποτέλεσμα τα περισσότερα μικρά παιδιά δεν είναι σε θέση να πουν στους γονείς τους τί είναι εκείνο που τα ενοχλεί και ποιός είναι ο λόγος που δεν μπορούν από μόνα τους να φροντίσουν για την ικανοποίηση των αναγκών τους.

 

 

Τα Τάιμ-άουτ

 
Όταν χρησιμοποιούνται τα τάιμ-άουτ, οι γονείς πρώτα απαιτούν σταθερά απ’ το παιδί τους να σταματήσει να συμπεριφέρεται άτακτα και να ηρεμήσει. Στη συνέχεια απαιτούν απ’ αυτό να πάει σε ένα δωμάτιο και να καθήσει κάπου μόνο του, μακριά απ’ τους γονείς του, συμβουλεύοντάς το να μη βγει από κει παρά μόνο αφού αυτοί διαπιστώσουν πως είναι σε θέση να ελέγξει τη συμπεριφορά του. Με το να του επιβληθεί τάιμ-άουτ ουσιαστικά μεγαλώνει ο χρόνος που το παιδί θα πρέπει υπομείνει τη δυσάρεστη συνέπεια της ανικανοποίητης ανάγκης του, η οποία είναι και η αιτία της κακής του συμπεριφοράς. Συνεπώς οι φυσιολογικές και λογικές ανάγκες του που παραμένουν ανικανοποίητες επιδεινώνουν τα αισθήματα απόγνωσης που νοιώθει όσο διαρκεί το τάιμ-άουτ. Τα μικρά παιδιά νοιώθουν αξάρτηση απ’ τους γονείς τους, θέλουν να βρίσκονται μαζί τους, τους αγαπούν και τους χρειάζονται.
Εκείνο που παροξύνει αυτή τη διαρκώς επιδεινούμενη δυσάρεστη κατάσταση απογοήτευσης είναι το γεγονός ότι το παιδί θα πρέπει να βρίσκεται μόνο του μακρυά απ’ τους γονείς στους οποίους στηρίζεται και απ’ τους οποίους περιμένει να ικανοποιήσουν την ανάγκη που έχουν. Αυτό το μέτρο της απομάκρυνσης απ’ την κύρια πηγή ανακούφισης, ασφάλειας και αίσθησης ευημερίας, το οποίο επιβάλλεται στο παιδί, επαυξάνει σημαντικά τη δυστυχία του παιδιού. Ταυτόχρονα, η μοναξιά του τάιμ-άουτ είναι πιθανό να προκαλέσει πρόσθετα ανησυχητικά συναισθήματα τα οποία το παιδί καλείται να υπομείνει. Όχι σπάνια, οδυνηρά και δυσάρεστα συναισθήματα όπως φόβος και ανησυχία αναπτύσσονται. Ένα αναστατωμένο παιδάκι που είναι υποχρεωμένο να κάτσει ήσυχα και μάλιστα μόνο του στο τάιμ-άουτ πολύ συχνά αισθάνεται θυμωμένο. Και ναι μεν δεν τολμάει να εκφράσει το θυμό του όταν υφίσταται το τάιμ-άουτ, όμως συχνά τον εξωτερικεύει με το να θυμώνει και να γίνεται απείθαρχο κάποια στιγμή μετά την αποδέσμευσή του απ’ το τάιμ-άουτ. Η τακτική του να αποχωρίζεται το παιδί απ’ τους γονείς λόγω του τάιμ-άουτ μπορεί η ίδια να γίνει αιτία για μελλοντική κακή συμπεριφορά με το σκεπτικό ότι η μοναξιά του τάιμ-άουτ μεγεθύνει τις απογοητεύσεις που αισθάνεται ένα παιδί που ήδη νοιώθει απογοητευμένο.
Τα διαπροσωπικά διλήμματα και συγκρούσεις λύνονται καλύτερα όταν το κάθε άτομο έχει αρκετές ευκαιρίες να εκφραστεί και να ακουστεί απ’ την άλλη πλευρά. Ο παραδειγματισμός, η πρωτοβουλία και η εφαρμογή στην πράξη της διαδικασίας του ανοιχτού  και ελεύθερου διαλόγου είναι πράγματα απαραίτητα για να μπορέσει ένα παιδί να μάθει τον υγιή τρόπο επίλυσης των προβλημάτων. Είναι η μέθοδος των τάιμ-άουτ πρόσφορη και κατάλληλη μέσα στα πλαίσια αυτής της διαδικασίας; Η προσφορά βοήθειας προς τα παιδιά για να μάθουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους σε συνδυασμό με την υπομονή των γονιών είναι στοιχεία απαραίτητα αν πραγματικά θέλουμε να αναπτύξουν την ικανότητα να εκφράζουν τα συνασθήματά τους και τις ανάγκες τους με λόγια και όχι με ενέργειες (“ξεδίνοντας” δηλαδή με τρόπους κατά κανόνα αρνητικούς). 

 

Μακροχρόνιες επιπτώσεις απ’ τα συχνά τάιμ-άουτ

 
Για ένα παιδί που είναι ανικανοποίητο και νοιώθει άβολα και δυσάρεστα, το τάιμ-άουτ του επιβάλει σιωπή και του δημιουργεί την αίσθηση ότι οι γονείς του το απορρίπτουν. Όταν ατακτεί και του επιβάλλεται τάιμ-άουτ αισθάνεται πληγωμένο. Το πλήγωμα αυτό συνδυασμένο με την απόγνωση που το οδήγησε να ατακτήσει γεννάει οργή. Και πρακτικές πειθαρχίας σαν το τάιμ-άουτ που πληγώνουν και προκαλούν οργή μπορούν να κάνουν ζημιά στο παιδί. Μια σοβαρή συνέπεια που μπορεί να προκαλέσει η τακτική επιβολή του τάιμ-άουτ κατά την παιδική ηλικία είναι να δώσει στο παιδί τό “μάθημα” ότι θα πρέπει να καταπνίγει, να “μποτιλιάρει”, τα όχι και τόσο “καθωσπρέπει” συναιθήματά του. Καθώς αναστατωμένα υπομένουν ένα τάιμ-άουτ και όντας σε αδυναμία να εξωτερικεύσουν αρνητικά ή και καταστροφικά ακόμη συναισθήματα, τα παιδιά έχουν ανάγκη να σταματήσουν τα οδυνηρά αυτά συναισθήματα που βρίσκονται ενεργοποιημένα μέσα τους. Για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση αυτή τα παιδιά μαθαίνουν να αγνοούν ηθελημένα τα οδυνηρά και φορτισμένα με οργή συναισθήματά τους και να επιλέγουν να εστιάσουν την προσοχή τους σε “άλλα των άλλων”! Μαθαίνουν δηλαδή να απωθούν τα δυσάρεστα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια της διαδρομής όμως προκύπτουν διάφορες συνήθειες νευρικής φύσεως, όπως το να τρώνε τα νύχια τους, να τραβούν τα μαλλιά τους, να γρατσουνιούνται, να τραβούν τα ρούχα τους, να τσιμπιούνται, και πολλές άλλες παρόμοιες συμπεριφορές. Ο σκοπός των συμπεριφορών αυτών είναι να αποδιώξουν τα δυσάρεστα συναισθήματα που κουβαλούν και – λες και προσπαθούν να επαληθεύσουν την κριτική των γονιών τους – να τιμωρήσουν τον εαυτό τους. Όλοι αυτοί οι αμυντικοί μηχανισμοί εξυπηρετούν την ανάγκη να γίνει εκτόνωση του θυμού και να ξεχαστούν τα δυσάρεστα συναισθήματα. Το αποτέλεσμα είναι η άγνοια ή η αδυναμία αναγνώρισης των πραγματικών συναισθημάτων να αποτελεί συχνά χαρακτηριστικό στοιχείο της ζωής ενός ανθρώπου. Κάτι τέτοιο περιορίζει την αυτογνωσία του και είναι πιθανό να έχει αρνητικές συνέπειες στην ποιότητα ζωής του για όλη την μετέπειτα ζωή του.

 

 Πώς να μεγαλώσετε ένα παιδί με καλή συμπεριφορά (καλοαναθρεμένο)

 
Ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσετε το παιδί σας να αναπτύξει καλή συμπεριφορά και αυτοπειθαρχία είναι να καλύπτετε τις φυσιολογικές και απαραίτητες για την ηλικία του ανάγκες και ενστικτώδεις παρορμήσεις, να του δείχνετε πώς να βιώνει τις ανθρωπιστικές αξίες μέσα απ’ τις καθημερινές σας οικογενειακές διαδικασίες και σχέσεις, με τον τρόπο που ζήτε αλλά και με άλλους παραστατικούς τρόπους, και τέλος να του δίνετε ευκαιρίες να έχει εμπειρίες και ευκαιρίες  που εμπεδώνουν και ενισχύουν αυτές τις αξίες. Τα παιδιά παρουσιάζουν άστατη συμπεριφορά και είναι “χαλασμένα” και κακομαθημένα όταν οι γονείς τους δεν ικανοποιούν τις φυσιολογικές και λογικές ανάγκες τους με συνεπή και σωστό τρόπο.
Ποιές είναι οι βασικές και φυσιολογικές ανάγκες της παιδικής ηλικίας; Όταν ένα παιδί έχει καλή σωματική υγεία, τρέφεται σωστά, ασκείται ικανοποιητικά και δεν είναι κουρασμένο, τότε μπορούμε να πούμε πως οι υλικές-σωματικές ανάγκες του παιδιού αυτού καλύπτονται. Ένα παιδί που δέχεται αρκετή και συνεχή χορταστική προσοχή, στοργή και αναγνώριση απ’ τους γονείς και άλλους ενήλικους και παιδιά – τα άτομα δηλαδή με τα οποία είναι συναισθηματικά δεμένο – τότε οι κοινωνικές και συναισθηματικές του ανάγκες θεωρούνται ικανοποιημένες. Και αν η φυσιολογική του περιέργεια, η εξερευνητική του φύση και διάθεση και όλα τα άλλα έμφυτα ενδιαφέροντά του έχουν πληθώρα ευκαιριών σε σταθερή βάση ώστε να μπορέσουν να ξεδιπλωθούν και να αναπτυχθούν, τότε και οι διανοητικές ανάγκες αυτού του παιδιού θα βρίσκουν την ικανοποίησή τους. Όταν τα παιδιά ζουν μέσα σε ένα περιβάλλον που τα υποστηρίζει και τα εμπνέει αισθήματα εμπιστοσύνης και μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον απολαμβάνουν ευκαιρίες που τα δίνει τη δυνατότητα να γίνονται σταδιακά όλο και περισσότερο ανεξάρτητα και αυτόνομα, να κάνουν επιλογές και να έχουν ουσιαστική συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, τότε η φυσιολογική τους ανάγκη να έχουν κάποιο έλεγχο της προσωπικής τους ζωής και να τους “πέφτει λόγος” όσον αφορά τα δικά τους θέματα βρίσκει σωστή και αναλογική ανταπόκριση. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι γονείς ή οι υποψήφιοι γονείς να αποκτήσουν σωστή ενημέρωση για τα φυσιολογικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα καθενός απ’ τα πρώτα στάδια ανάπτυξης ενός ανθρώπου ώστε να γνωρίζουν τί να περιμένουν απ’ το παιδί τους. Είναι επίσης σημαντικό να αναγνωρίσουν έναν φαρμακερό και επικίνδυνο μύθο που επιμένει να κάνει τη ζημιά του στη σημερινή κοινωνία – το μύθο που λέει πως η πλήρης ικανοποίηση όλων των αναγκών ενός παιδιού χαλάει το παιδί. Η υπεύθυνη επιστημονική έρευνα πάνω στο θέμα αυτό επιμένει πως ακριβώς το αντίθετο είναι σωστό. Το σωστά πειθαρχημένο παιδί το συναντούμε εκεί που οι γονείς σωστά και κατάλληλα ικανοποιούν όλες τις ανάγκες της παιδικής και της εφηβηκής ηλικίας.

 

Ο Δρ. Peter Haiman είναι σύμβουλος παιδικής ανατροφής για 30 χρόνια. Δημιούργησε και διηύθυνε ένα κέντρο γονιών και παιδιού στο Κλήβελαντ του Οχάιο, το οποίο κέρδισε παναμερικανική αναγνώριση. Ήταν επίσης πρόεδρος του Τμήματος Παιδικής Ανάπτυξης και Πρώτης Παιδικής Ηλικίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας.

O μπαμπάς και η μαμά εκπαιδεύονται

Πώς να διατηρήσετε τον έλεγχο στο σπίτι- οι κανόνες, τα όρια και οι τρόποι εφαρμογής τους στα παιδιά

 

Πηγή: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=317492&dt=28/02/2010

ΜΑΧΗ ΤΡΑΤΣΑ | Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

 

Είναι οι γονείς τα «αφεντικά» στο σπίτι; Σε πολλές οικογένειες, όχι. Αρκετοί γονείς προτιμούν να είναι πρωτίστως «φίλοι» με τα παιδιά τους και δεν προσπαθούν να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους. Εχουν αφήσει στο περιθώριο το δημιουργικό παιχνίδι και αδιαφορούν για τη διατροφή των παιδιών, ακόμη και κατά την τρυφερή βρεφική ηλικία. Οι ειδικοί επιχειρούν να συμβουλέψουν τους νέους γονείς και προτείνουν τέσσερα βασικά βήματα τα οποία θα βοηθήσουν στην ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών.

Οι δύο γονείς πρέπει πρώτα να συμφωνήσουν μεταξύ τους για τα όρια και τους τρόπους εφαρμογής τους και έπειτα να τα εξηγήσουν με σαφήνεια στα παιδιά. Το ζήτημα είναι ότι οι σχέσεις των γονέων με τα παιδιά τους είναι αναγκαστικά εξουσιαστικές, όπως λένε οι ειδικοί. Ετσι, συχνά οι γονείς επινοούν κανόνες πειθαρχίας και απαιτούν από τα παιδιά συνήθως να τους εφαρμόσουν πιστά. «Στη ζωή των παιδιών, που ακόμη είναι ανώριμα, και για την κατάλληλη αγωγή τους, είναι χρήσιμα τα όρια υπό την προϋπόθεση ότι είναι λογικά» λέει ο διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) κ. Ν. Φακιολάς.

Κανόνες και πειθαρχία
Oι σωματικές τιμωρίες αποτελούν βάναυση και αψυχολόγητη συμπεριφορά των γονέων, υπογραμμίζει ο ειδικός, και έχουν ως αποτέλεσμα την αντίδραση και τον τραυματισμό της προσωπικότητας των παιδιών, όπως και οι λεκτικοί ή ψυχοσυναισθηματικοί καταναγκασμοί.

Οι γονείς μαζί με τα παιδιά πρέπει να διαμορφώνουν ένα πρόγραμμα καθημερινής ζωής και δράσης των παιδιών. «Τροποποιήσεις μπορούν να γίνουν σε έκτακτες περιπτώσεις, αλλά υπαναχωρήσεις δεν πρέπει ποτέ να είναι κανόνας ή επιλογή τού ενός γονέα,εκτός αν έχει μόνος του την κηδεμονία του παιδιού» τονίζει ο διευθυντής Ερευνών του ΕΚΚΕ.

Επιπλέον οι γονείς πρέπει να μάθουν να λένε «όχι» και να το εννοούν. «Το γεγονός ότι δεν μπορούν να είναι συνεπείς στους κανόνες που οι ίδιοι θέτουν,είναι από τα πρώτα μηνύματα που παίρνει το παιδί για τον τρόπο και τους κανόνες της ζωής» λέει η ψυχολόγος- γνωσιακή ψυχοθεραπεύτρια κυρία Ασημίνα Χριστοπούλου . Δεν είναι κακός ο γονιός που επιβάλλει μια τιμωρία και την εφαρμόζει. «Μπορεί προσωρινά να γίνεται δυσάρεστος, είναι όμως αυτή η στάση του που τον κάνει ένα πρόσωπο στο οποίο μπορεί να στηριχτεί το παιδί σε αυτό και να απευθυνθεί σε οποιαδήποτε στιγμή» εξηγεί η κυρία Χριστοπούλου.

Παιχνίδι και φαντασία
Το παιχνίδι είναι εκπαίδευση ζωής, γι΄ αυτό οι γονείς πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά να παίζουν με δημιουργικά παιχνίδια και να μην τα αφήνουν «κολλημένα» μπροστά σε μια οθόνη. Το παιχνίδι αποτελεί δραστηριότητα ζωτικής σημασίας για την ομαλή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού και αποτελεσματικό παιδαγωγικό μέσο. «Αποδοτικό είναι το δημιουργικό παιχνίδι το οποίο κατασκευάζει το ίδιο το παιδί ή που ελέγχει πλήρως,και αυτό καλλιεργεί τις δεξιότητες και τη φαντασία του, ή είναι παιχνίδι που εξασκεί το σώμα, τη μνήμη και την εξυπνάδα χωρίς να δημιουργεί εντάσεις ή εξαρτήσεις του παιδιού» επισημαίνει ο κ. Φακιολάς.

Αν οι γονείς διαβάζουν καθημερινά στα παιδιά τους από την ηλικία των τριών ετών, εκείνα «ανθίζουν» γρηγορότερα από τα υπόλοιπα όταν αρχίζουν το σχολείο. Μάλιστα αυτά τα παιδιά προηγούνται των υπολοίπων στην ανάπτυξη κατά τουλάχιστον δύο μήνες όχι μόνο στη γλώσσα, στη γραφή και στην ανάγνωση, αλλά και στην αριθμητική.

Εν αρχή εστί ο… θηλασμός
ΟΤΑΝη μητέρα δεν θηλάζει το μωρό της και το ταΐζει με στερεά τροφή πριν από την ηλικία των τεσσάρων μηνών, όταν αργότερα τα σνακ και τα γρήγορα γεύματα αντικαθιστούν το σπιτικό φαγητό, τότε τα παιδιά καταλήγουν παχύσαρκα. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα τα παιδιά ηλικίας τριών-έξι ετών σε ποσοστό 31% είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, σύμφωνα με έρευνα του Ιδρύματος Αριστείδης Δασκαλόπουλος.

Μάλιστα, τα ευρήματα μελέτης του Τμήματος Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, που εκπονήθηκε προ πενταετίας, δείχνουν ότι περισσότερα από τα μισά παιδιά που συμμετείχαν στην έρευνα εμφάνιζαν αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων και σακχάρου στο αίμα, περίμετρο μέσης μεγαλύτερη από τη φυσιολογική για την ηλικία τους και χαμηλά επίπεδα «καλής» χοληστερόλης. Και αυτό διότι κατανάλωναν τροφές με επικίνδυνα λιπαρά οξέα και φτωχές σε φυτικές ίνες.

 

9 «πρέπει» για τους γονείς:

1. Να θέτουν όρια στη ζωή των παιδιών με την προϋπόθεση ότι είναι λογικά.

2. Να συμφωνούν μεταξύ τους για τα όρια και τους τρόπους εφαρμογής τους και έπειτα να τα εξηγούν στα παιδιά.

3. Να μη χρησιμοποιούν σωματική βία. Η σωματική τιμωρία, όπως και ο λεκτικός ή ψυχοσυναισθηματικός καταναγκασμός, έχει ως αποτέλεσμα την αντίδραση και τον τραυματισμό της προσωπικότητας των παιδιών.

4. Μαζί με τα παιδιά να διαμορφώνουν ένα πρόγραμμα καθημερινής ζωής και δράσης που να επιδέχεται έκτακτες τροποποιήσεις.

5. Να είναι συνεπείς. Το «όχι» να είναι πάντα «όχι».

6. Να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να παίζουν με δημιουργικά παιχνίδια ή να βγαίνουν παρέα έξω για να παίξουν.

7. Να διαβάζουν στα παιδιά από μικρή ηλικία και να τα ενθαρρύνουν να διαβάζουν μόνα τους καθώς μεγαλώνουν.

8. Να μην πιέζουν τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να μάθουν το αλφάβητο ή να μετρούν.

9. Να επιμένουν στον θηλασμό. Οι μητέρες πρέπει να θηλάζουν τα μωρά τους τουλάχιστον 4-6 μήνες και να φροντίζουν ώστε η οικογένεια να τρέφεται βάσει των αρχών της μεσογειακής δίαιτας.

 

 

 

 

 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Οταν τα παιδιά δεν παρκάρονται στην τηλεόραση

ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Βασιλείου τα παιδιά, ο 10χρονος Γιάννης και ο μόλις δυόμισι ετών Δημήτρης, δεν «παρκάρονται» μπροστά στην τηλεόραση. Οι γονείς, Γιώργος και Κατερίνα, θεολόγοι και οι δύο, έχουν φροντίσει ώστε τα παιδιά τους να επιλέξουν δημιουργικές δραστηριότητες που τα εκφράζουν. Του Γιάννη τού αρέσει να… πετάει με ένα σκέιτμπορντ αλλά και να κάνει γκραφίτι, όχι ακόμη σε τοίχους αλλά στα μπλοκ ιχνογραφίας. Ο μικρός ακολουθεί τα βήματα του μεγάλου. «Αν και μόλις δυόμισι ετών έχει ταλέντο στο… μουντζούρωμα» λέει περήφανος ο κ. Γιώργος Βασιλείου . Και τονίζει: «Οπως διαπίστωσα από τα δικά μου παιδιά,το παιχνίδι έχει πολύ θετικά αποτελέσματα στην πνευματική τους ανάπτυξη.Οπως και τα ερεθίσματα από το άκουσμα αναγνωσμάτων και παραμυθιών “χαρίζουν” στο παιδί ευχέρεια λόγου καιδιαμορφώνουν μια μεγαλύτερη κοινωνικότητα».

Εκτός από τη συναισθηματική τους ανάπτυξη, μεγάλη σημασία έχει και η σωματική τους υγεία, ο Γιώργος και η Κατερίνα φρόντισαν από την αρχή να ακολουθήσουν τις συστάσεις των ειδικών. Το ένα παιδί θήλασε έξι μήνες και το άλλο οκτώ. Από τότε που άρχισαν να τρέφονται με στερεά τροφή, η ζάχαρη, τα πολλά αλάτια και τα λίπη «εξορίστηκαν» από το τραπέζι. Και όπως επισημαίνει ο κ. Βασιλείου, «τα παιδιά σπανίως αρρωσταίνουν από ιώσεις».

Η Κοινωνική Ανάπτυξη του Παιδιού

Πηγή: http://edis.ifas.ufl.edu/pdffiles/FY/FY42700.pdf

Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης

 

Σε ένα σημαντικό βαθμό το παιδί μαθαίνει/αποκτά τον τρόπο της συμπεριφοράς  του μέσω της αλληλεπίδρασης, της συναναστροφής  και  της παρατήρησης των γονιών και των συνομιλήκων του. Η κοινωνική ανάπτυξη μπορεί να συντελεστεί με τους ακόλουθους τρόπους:

Μίμηση προτύπων – Τα παιδιά αποκτούν κοινωνικές δεξιότητες και σωστές συμπεριφορές παρατηρώντας και στη συνέχεια μιμούμενα τους τρόπους και το παράδειγμα ανθρώπων που παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή τους – φίλων και ενηλίκων. Για να μπορέσετε να διδάξετε στο παιδί σας  σωστούς τρόπους, γίνετε γι’ αυτά τα ζωντανά πρότυπα για τον τρόπο που θέλετε να φέρονται. Για παράδειγμα, στην περίπτωση μιάς σύγκρουσης αντί να φωνάζετε και να αραδιάζετε διακοσμητικά επίθετα ή ακόμα και να πετάτε αντικείμενα, ηρεμήστε πρώτα εσείς και στη συνέχεια πάρτε μια βαθειά αναπνοή. Σε ήρεμο τόνο προσπαθήστε να πληροφορηθείτε τί συμβαίνει. Πείτε στο παιδί σας ότι η συμπεριφορά του έχει αντίκτυπο στους άλλους. Βοηθήστε το να βρει άλλους τρόπους να λύσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Η βία ποτέ δεν μπορεί να είναι επιλογή επίλυσης συγκρούσεων.

 Ενίσχυση/εμπέδωση θετικής συμπεριφοράς – Οι όποιες συμπεριφορές ενθαρρύνονται και θεμελιώνονται απ’ τον τρόπο που τις αντιμετωπίζουν οι άλλοι. Τα παιδιά αυθόρμητα και φυσικά έχουν την τάση να επαναλαμβάνουν συμπεριφορές που τραβούν την προσοχή των ενηλίκων.  Έτσι είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε και να επαινούμε τις θετικές συμπεριφορές και να αφήνουμε να περνούν απαρατήρητες οι αρνητικές. Τί συμβαίνει όταν το παιδί συμπεριφέρεται όπως επιθυμεί ο γονιός – όταν δηλαδή το παιδί παίζει αρμονικά με με κάποιο άλλο φιλικό παιδάκι και μοιράζεται τα παιχνίδια του; Συνήθως ο γονιός δεν λέει και δεν κάνει τίποτε. Ίσως να σκέφτεται: «Ας μην κοιτάξω καν προς τα εκεί μήπως και τους χαλάσω την όμορφη συντροφιά». Τί κρίμα! Δυστυχώς οι γονείς πολύ συχνά ξεχνούν ότι επαινώντας το παιδί ή χτυπώντας το χαϊδευτικά στην πλάτη είναι  ό,τι καλύτερο μπορούν να κάνουν ώστε το παιδί τους να επαναλάβει – πολλές και άπειρες φορές – τέτοιες καλές συμπεριφορές. Αυτή η μέθοδος λέγεται «τσακώνω το παιδί να κάνει κάτι σωστό» αντί του «το τσακώνω να κάνει κάτι κακό».

 Χαρακτηριστικά Γνωρίσματα – Το κάθε παιδί είναι μοναδικό. Μερικά παιδιά είναι γενικά πιο χαρούμενα, πιο δραστήρια, πιο αισιόδοξα και θετικά. Άλλα πάλι νευριάζουν ευκολότερα, είναι παρορμητικά, δεν υπολογίζουν τίποτε. Επίσης, σε καινούργιες συνθήκες και πρωτόγνωρες καταστάσεις κάποια παιδιά γίνονται κακόκεφα και πολύ διστακτικά. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά δεν είναι επίκτητα, δεν είναι δηλαδή φερσίματα που τα «κόλλησαν» στην πορεία, αλλά έμφυτα, είναι δηλαδή μέρος του χαρακτήρα τους, της ιδιοσυγκρασίας τους. Οι ειδικοί κατατάσσουν τα παιδιά σε μια απ’ τις παρακάτω κατηγορίες ή ιδιοσυγκρασίες ή χαρακτήρες:

 Το εύκολο παιδί – αυτό που στις πιο πολλές περιπτώσεις ακολουθεί τους κανόνες, δέχεται τις αλλαγές εύκολα και γενικά είναι καλοδιάθετο.

Το παιδί που αργεί να «πάρει μπρος» – του οποίου η διάθεσή είναι αρνητική και το οποίο προσαρμόζεται σε κάθε τι καινούργιο με αργούς ρυθμούς.

Το δύσκολο παιδί – αυτό που έχει συχνά νευρικά ξεσπάσματα, έχει υπερβολικές αντιδράσεις, καυγαδίζει και δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στις πάσης φύσεως αλλαγές.

Σε ποιον απ’ τους παραπάνω «τύπους» πιστεύετε πως ανήκει το δικό σας παιδί;  Είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς ποιά στοιχεία της συμπεριφοράς και της ιδιοσυγκρασίας του παιδιού είναι έμφυτα (αυτά δηλαδή με τα οποία γεννήθηκε το παιδί) και ποιά επίκτητα (αυτά δηλαδή που αποκτήθηκαν και καλλιεργήθηκαν στη συνέχεια). Ίσως πιστεύετε πως ό,τι απόκτησε και έμαθε στη διαδρομή το παιδί αυτό μπορεί να αλλάξει, ενώ ό,τι «έφερε» μαζί του με τη γέννησή του αυτό δεν γίνεται να αλλάξει. Αυτό είναι λάθος. Η συμπεριφορά του παιδιού σίγουρα μπορεί να αλλάξει – και αλλάζει – με τη γονική διαπαιδαγώγηση και τις μεθόδους/δεξιότητες που χρησιμοποιούνται. Το ερώτημα είναι προς ποιά κατεύθυνση θα είναι η αλλαγή – προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο; Ιδού η πρόκληση του να είσαι γονιός!

 

Συμπέρασμα: Υπάρχουν πολλοί παράγοντες πίσω απ’ την αρνητική συμπεριφορά ενός παιδιού. Όταν μπορέσουμε να προσδιορίσουμε τους παράγοντες αυτούς καθώς επίσης και τις αιτίες και τις αφορμές, τότε θα είμαστε σε θέση να βοηθήσουμε θετικά και να οδηγήσουμε το παιδί να αναπτύξει καλύτερα στοιχεία συμπεριφοράς.

Πώς να Προσδιορίζουμε τις Αιτίες της Αρνητικής Συμπεριφοράς

 

Πηγή: http://edis.ifas.ufl.edu/pdffiles/FY/FY42700.pdf

Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης

 

Όλα τα παιδιά μπορούν να παρουσιάσουν ανάρμοστη συμπεριφορά κατά καιρούς. Δεν διαθέτουν την πείρα των ενηλίκων και είναι απ’ τη φύση τους περίεργα και παρορμητικά. Η αρνητική συμπεριφορά τους  μπορεί να πάρει … χίλιες και μια μορφές – τόσο απρόβλεπτα και ευρηματικά είναι! Μερικά φωνάζουν, ουρλιάζουν, έχουν νευρικά ξεσπάσματα. Άλλα φέρονται ανυπάκουα ή τσακώνονται με τα αδερφάκια τους. Κατα τα πρώτα χρόνια της ζωής τους τα παιδιά σας είναι αναμενόμενο να δίνουν δείγματα τέτοιας αρνητικής συμπεριφοράς. Και έχει μεγάλη σημασία να μπορείτε να εντοπίζετε τις αιτίες που προκαλούν τέτοιες συμπεριφορές για τον απλούστατο λόγο ότι σας δίνει τη δυνατότητα να χειριστείτε αποτελεσματικά τις καταστάσεις που δημιουργούνται. Ο σωστός και θετικός χειρισμός όπως είναι λογικό οδηγεί σε καλύτερες σχέσεις και θετικό κλίμα. Στη συνέχεια σας δίνουμε συνοπτικά μερικούς απ’ τους λόγους της αρνητικής παιδικής συμπεριφοράς:

 

 Αρνητικά Συναισθήματα – Η συμπεριφορά ενός παιδιού είναι δυνατόν να επηρεαστεί απ’ τις διάφορες εμπειρίες που είχε στη ζωή του. Τα παιδιά που περνούν μια κρίσιμη περίοδο μπορεί να αισθάνονται προδομένα, συγχυσμένα, φοβισμένα και παραμελημένα. Μπορείτε να αναγνωρίσετε κάποιο ή κάποια απ’ τα παρακάτω συναισθήματα στο παιδί σας;

  

Θυμωμένο, δείχνει έλλειψη εμπιστοσύνης,  πληγωμένο, κακοφανισμένο, νοιώθει κατάθλιψη, νοιώθει απομονωμένο, ζηλεύει, νοιώθει ενοχές, είναι φοβισμένο, απελπισμένο, απογοητευμένο, λυπημένο, κακόκεφο

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που είναι δυνατόν να επηρεάζουν τον τρόπο που φέρονται τα παιδιά. Σαν τέτοιους θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την αρρώστια και τις παρενέργειες φαρμάκων. ΄Αλλος ένας παράγοντας είναι η ύπαρξη κάποιου σωματικού ή διανοητικού μειονεκτήματος. Θα προσθέσουμε έναν ακόμη: Υπάρχουν μελέτες που υποδηλώνουν πως κάποια σοβαρή κακοποίηση της μαμάς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να επηρεάσει την ψυχική διάθεση του παιδιού στη μετέπειτα ζωή του.

Παιδιά που έχουν βιώσει τραυματικές εμπειρίες και συμβάντα μπορεί να εκφράζουν τα συναισθήματά τους μέσα από ανάρμοστη συμπεριφορά, δηλαδή με το να χτυπούν, να δαγκώνουν,να  τσακώνονται, να παραβαίνουν τους κανόνες, να καυγαδίζουν κττ. Τα παιδιά με άλλα λόγια χρειάζονται την παρουσία ένός ευαίσθητου ενήλικα που να αναγνωρίζει και να προσδιορίζει τα συναισθήματά τους. Χρειάζονται κάποιον που να ακούει και όχι να κρίνει το αν και κατά πόσο τα συναισθήματά τους είναι θετικά ή αρνητικά. Χρειάζονται τέλος κάποιον που να ενδιαφέρεται τόσο πολύ γι’ αυτά που να κάνει τον κόπο να τα διδάξει και να τα δείξει πώς να εκφράζουν τα συναισθήματά τους με πιο κατάλληλους και ενδεδειγμένους τρόπους.

 

 Οι Βασικές τους Ανάγκες δεν Έχουν Ικανοποιηθεί – Όταν οι βασικές ανάγκες του παιδιού για τροφή, προσωπικό χώρο, στέγη, ασφάλεια, ένδυση, ύπνο και άσκηση δεν έχουν ικανοποιητικά καλυφθεί, αυτό θα έχει αντίκτυπο στην ευημερία του και οδηγεί στα παρακάτω αποτελέσματα:

 

Βασική Ανάγκη	Συνέπεια
Πείνα	Όταν το παιδί πεινάει είναι πιθανό να γίνεται ιδιόρρυθμο, γκρινιάρικο και δυσάρεστο.
Έλλειψη ύπνου	Όταν το παιδί είναι ιδιαίτερα κουρασμένο και εξαντλημένο είναι πιθανό να απογοητεύεται εύκολα και να έχει νευρικά ξεσπάσματα.
Έλλειψη δραστηριότητας	Όταν το παιδί βαριέται είναι φυσικό να έχει τάση προς σκανταλιές και αταξίες.
Έλλειψη προσωπικού χώρου	Όταν το παιδί δεν έχει αρκετό χώρο να κινηθεί και να παίξει είναι πιθανό να αρχίσει να αγριεύει και να χώνεται παντού.

Διόρθωση Προβληματικών Συμπεριφορών (Μέρος 5ο)

Το Κλαψούρισμα

 

Πηγή: http://www.askdrsears.com/html/6/T063900.asp

Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης

 

Πώς γίνεται ένας τόσο εκνευριστικός ήχος όπως είναι το κλαψούρισμα να βγαίνει από τόσο λατρευτά πλασματάκια όπως είναι τα παιδιά μας; Αποτελεί κράμα έκκλησης, απαίτησης, ενόχλησης και γκρίνιας με κάποιες παρεμβολές από ρουθουνίσματα και αναφυλλητά. Ο τόνος και η ένταση κλιμακώνονται με κατάληξη είτε την εξάντληση του κλαψουρίζοντος (κάτι που θέλει πολύ χρόνο να ολοκληρωθεί) είτε την καταπόνηση του αποδέκτη-ακροατή (κάτι που έρχεται πολύ γοργά).

 

Γιατί κλαψουρίζουν τα παιδιά; Η περίοδος του κλαψουρίσματος για τα περισσότερα παιδιά διαρκεί απ’ τα δυόμισυ μέχρι τα τέσσερα. Είναι τότε που πειραματίζονται με τη φωνή τους και κάνουν τις δικές τους διαπιστώσεις για την επίδραση που έχουν οι διάφοροι ήχοι στους ακροατές τους!!! Ο λόγος που ο πειραματισμός αυτός κρατάει τόσο πολύ είναι γιατί τα … μαγεύει η δύναμη και η αποτελεσματικότητα που διαθέτει το κλαψούρισμα. Ανάλογα με την ανταπόκριση των αποδεκτών, το κλαψούρισμα είτε θα προβιβαστεί σε πιο ενοχλητικά είδη ήχων είτε θα εξευγενιστεί σε κάποια πιο ευχάριστη μορφή ομιλίας.

 

Πώς θα μπορέσετε να σιγάσετε τον κλαψιάρη; Ιδού μερικές ιδέες και προτάσεις:

 

 ü  Παρατηρήστε τις συνθήκες κάτω απ’ τις οποίες ξεκινάει το κλαψούρισμα, «προσπεράστε» το παιδί σας και κλείστε το δρόμο στο κλαψούρισμα.

      Αν το παιδί σας αρχίζει το κλαψούρισμα μόλις πιάσετε το τηλέφωνο, βρείτε κάτι που θα το κρατάει απασχολημένο και μετά κάντε το τηλεφώνημα. Αν το κλαψούρισμα εκδηλώνεται όταν το παιδί είναι κουρασμένο ή πλήττει, τότε η διόρθωση των συνθηκών διορθώνει ταυτόχρονα και το κλαψούρισμα. Στις περισσότερες των περιπτώσεων η άμεση ανταπόκριση στο παιδί λειτουργεί αποτρεπτικά για το κλαψούρισμα έτσι που το παιδί δεν χρειάζεται να προσφύγει στη χρήση εκνευριστικών τόνων για να σας περάσει το μήνυμά του.

 

  ü  Μην αφήνετε το κλαψούρισμα να κλιμακωθεί. Με την πρώτη συλλαβή και μόλις υποψιαστείτε την ύπαρξη κλαψιάρικου τόνου στη φωνή πείτε με αποφασιστικό ύφος: «Στοπ! Δεν ακούω την γκρινιάρικη φωνή σου!» και απομακρυνθείτε. Μετά, γυρίστε, κοιτάξτε το παιδί σας και προσθέστε: «Ευχαρίστως όμως θα σε ακούσω όταν μιλάς όμορφα».

 

 ü Δοκιμάστε και αυτό: «Αυτό δεν είναι το δωμάτιο για κλαψουρίσματα. Αν θέλεις να μυξοκλάψεις πήγαινε σ’ ένα άλλο δωμάτιο».

 

 ü Καταπνίξτε το κλαψούρισμα εν τη γενέσει του και κατευθύνετε τα πράγματα έτσι ώστε ο τόνος της φωνής του παιδιού να πάρει ευχάριστο χρώμα. Σε αντίθετη περίπτωση ρισκάρετε να επιτρέψετε το κλαψούρισμα να σας εξαντλήσει μέχρι του σημείου να παραδοθείτε – μια παραχώρηση που παρατείνει το στάδιο του κλαψουρίσματος. Όταν το παιδί συνειδητοποιήσει πως το κλαψούρισμα δεν βγάζει πουθενά, θα σταματήσει. Και σε τελική ανάλυση το παιδί θα πάρει αυτό που ζητούσε απ’ την αρχή, όχι όμως με το κλαψούρισμα αλλά με τον γλυκό τόνο της φωνής του και διατυπώνοντας την επιθυμία του ήρεμα και ευγενικά.

 

 üΈνας άλλος τρόπος να κερδίσετε το κλαψιάρικο παιδί με το μέρος σας είναι να αλλάξετε θέμα. Συνεχίστε να μιλάτε και να αποσπάτε την προσοχή του απ’ το κλαψούρισμα προς άλλα ενδιαφέροντα: «Α! Κοίτα αυτό το υπέροχο λουλούδι. Έλα να δούμε πώς μυρίζει». Δίνετε με τον τρόπο αυτό στο παιδί να αντιληφθεί πως το κλαψούρισμα δεν σας ενοχλεί.

 

Αν το κλαψούρισμα επιμένει, επανάλαβετε στο παιδί σας το κλαψούρισμά του (χωρίς δόσεις υπερβολής ή κοροϊδευτικό ύφος!) για να αντιληφθεί πόσο άχαρο και ενοχλητικό ακούγεται. Προσοχή όμως, μην το κάνετε αυτό όταν και οι δυο σας είσαστε συναισθηματικά φορτισμένοι. Κάντε το σε κάποια ήρεμη στιγμή. Κλαψουρίστε του: «Ποιο απ’ τα δυο προτιμάς, την «ξυνή» φωνή της Μανούλας («Δε θέλω να μαγειρέψω για βραδυνό») ή τη γλυκειά φωνή της Μανούλας («Αχ πόσο κουρασμένη είμαι. Τί ωραία θα ήταν να είχα λίγη βοήθεια!»); Άπαξ και το παιδί σας μάθει πως το κλαψούρισμα δεν φέρνει το αποτέλεσμα που θα περίμενε (και καθώς οι γλωσσικές του ικανότητες βελτιώνονται) τότε το κλαψούρισμα θα καταχωνιαστεί στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας».

 

Time-outs (Τάιμ-άουτ) και πώς να τα χρησιμοποιήσετε αποτελεσματικά (12 ως 24 μηνών)

Από την Paula Spencer

Πηγή: http://www.babycenter.com/0_time-outs-how-to-make-them-work-12-to-24-mo_12252.bc?articleId=12252&showAll=true
Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης

 

Βρισκόσαστε κάπου. Οι μεγάλοι ασχολούνται με τα δικά τους και η παρέα των παιδιών με τα δικά της. Ξαφνικά το δικό σου παιδί αρχίζει να φωνάζει και να συμπεριφέρεται νευρικά και προκλητικά. Τί κάνεις; Ο καλύτερος τρόπος να ελέγξεις μια τέτοια συμπεριφορά εν τη γενέσει της είναι να απομακρύνεις το παιδί προσωρινά απ’ την ομαδική δραστηριότητα και να του δώσεις την ευκαιρία να ηρεμήσει μόνο του μακριά απ’ τα άλλα παιδιά. Η τεχνική αυτή λέγεται τάιμ-άουτ (time-out). Ο όρος χρησιμοποιείται και στη μπασκετική γλώσσα και σημαίνει απλά «(σύντομη) διακοπή». Στην ανατροφή των παιδιών το τάιμ-άουτ είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος διαμόρφωσης συμπεριφοράς χωρίς χρήση βίας. Ιδού και μερικά σημεία-κλειδιά που θα κάνουν τη χρήση του τάιμ-άουτ πετυχημένη.

 

Έχε επίγνωση του τί είναι και δεν είναι το τάιμ-άουτ

Το τάιμ-άουτ δεν είναι τιμωρία. Είναι μια ευκαιρία για το παιδί σου να μάθει να χειρίζεται τις απογοητεύσεις του και να τροποποιεί τη συμπεριφορά του. Κατά τη διάρκεια του τάιμ-άουτ το παιδί σου είναι μόνο του. Άφησέ το λοιπόν να μείνει σε κάποια γωνιά μόνο του για λίγα λεπτά. Μην του δίνεις καθόλου προσοχή, θετική ή αρνητική, γιατί θα λειτουργήσει ενισχυτικά στην αρνητική συμπεριφορά που έδειξε. Η ησυχία και η απομόνωση θα βοηθήσουν να «κατεβάσει στροφές» και να ηρεμήσει. Θα πρέπει όμως να κάνεις και συ το ίδιο – να αποτραβηχτείς και να πάρεις και συ κάποιες ανάσες χωρίς να αναμιχθείς στη μάχη που δίνει το παιδί σου. Το σημαντικό με τα τάϊμ-άουτ είναι πως μπορούν να αποκλιμακώσουν μια εύφλεκτη κατάσταση και να διοχετεύσουν την αρνητική ενέργεια αλλού και μάλιστα με ήρεμο και διακριτικό τρόπο. Σου δίνουν τη δυνατότητα να δώσεις ένα μάθημα στο παιδί σου χωρίς να χρειαστεί να δώσεις αρνητικό παράδειγμα – κάτι που θα συνέβαινε αν χρειαζόταν να του βάλεις τις φωνές.

 

Το παιδί σου θα πρέπει να είναι σε ηλικία που να μπορεί να κάνει τάϊμ-άουτ

Είναι γνωστό πως τα νήπια δυσκολεύονται να καθήσουν ήσυχα στο ίδιο μέρος. Αν λοιπόν το βάλεις να μείνει σε κάποιο καθορισμένο χώρο για κάποιο διάστημα, το αποτέλεσμα θα είναι μια σκηνή κυνηγητού. Ιδού η εξέλιξη: Το παιδί φεύγει τρέχοντας απ’ τον καθορισμένο χώρο. Εσύ τρέχεις, το πιάνεις και – μάταια – προσπαθείς να το κάνεις να μείνει στο χώρο που του καθόρισες. Καταφεύγεις σε απειλές, αυτό γελάει όλο χαρές για το καινούργιο του παιχνίδι, ή βάζει τα κλάματα οργισμένο λόγω του περιορισμού. Εσύ τραβάς, αυτό κλωτσάει. Στο μεταξύ, λόγω ηλικίας έχει ήδη ξεχάσει για ποιο λόγο του ζητάς να μείνει ακίνητο σε μια γωνιά. Έτσι αντί να το βοηθήσεις να συνέλθει και να ηρεμήσει, καταλήγετε να παίζετε παιχνίδι εξουσίας.

 

Για το λόγο αυτό το τάϊμ-άουτ δεν μπορεί να έχει αποτελεσματικότητα παρά μόνο αφού το παιδί μπει στον τρίτο χρόνο – και πάντα ανάλογα με το παιδί. Κάπου εκεί θα πρέπει να μπορέσεις να διακρίνεις κάποια σημάδια πως το παιδί είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται τί είναι επιτρεπτό κιαι τί όχι. Ένα απ’ αυτά είναι πως το ίδιο το παιδί σου υπενθυμίζει τους κανόνες όταν εσύ τους παραβιάζεις. Για παράδειγμα, αν σε δει να κάνεις κάτι που δεν το αφήνεις να κάνει – ας πούμε, να τρως κάτι στον καναπέ – θα σου πει, «Μαμά, δεν πρέπει να τρως στον καναπέ». Αν λοιπόν δεν δεις σημάδια πως το παιδί αντιλαμβάνεται την ιδέα της τήρησης των κανόνων, μη δοκιμάσεις ακόμη την εφαρμογή του τάϊμ-άουτ. Διαφορετικά, το παιδί δεν θα καταλαβαίνει γιατί του κάνεις αυτά που του κάνεις, ενώ εσύ η ίδια απογοητευμένη θα εγκαταλείψεις πρόωρα την εφαρμογή της χρήσιμης αυτής παιδαγωγικής μεθόδου.

 

Στο μεταξύ, κάνε μια προσπάθεια να κάνεις το διαχωρισμό ανάμεσα στη φυσιολογική αναζήτηση και το πνεύμα περιέργειας του νηπίου απ’ τη μια και τη σκόπιμη ανυπακοή απ’ την άλλη. Προσάρμοσε το σπίτι σου στις ιδιαιτερότητες του παιδιού σου ώστε να ελαχιστοποιήσεις τις δυνατότητες για ζαβολιές και ζημιές. Μην ξεχνάς την τέχνη της απόσπασης της προσοχής και στροφής προς πιο κατάλληλες δραστηριότητες. Όταν το παιδί σου κάνει κάτι που γνωρίζει πως δεν είναι σωστό να κάνει και επιπλέον αρνείται να σταματήσει, τότε έφτασε η ώρα να χρησιμοποιήσεις το τάϊμ-άουτ – με κατάλληλες τροποποιήσεις, όπως τις παρουσιάζουμε στη συνέχεια.

 

Για αρχή, να συμμετέχεις και εσύ στο τάϊμ-άουτ

Πριν ακόμη το παιδί σου είναι έτοιμο για μοναχικό τάϊμ-άουτ , μπορείς να το εισαγάγεις στην ιδέα κάνοντας αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν «θετικό» τάϊμ-άουτ που είναι το τάϊμ-άουτ μαζί με το παιδί. Όταν το παιδί σου αρχίζει να «κουρδίζεται» και δείχνει πως πάει να βγει εκτός ελέγχου, κάνε του μια πρόταση: «Ας κάνουμε ένα διάλειμμα μαζί να διαβάσουμε ένα βιβλίο μέχρι να νοιώσουμε καλύτερα». Οποιαδήποτε ήρεμη ενασχόληση, όπως ακρόαση μουσικής, ξάπλωμα, συναρμολόγηση κάποιου πάζλ, μπορούν να λειτουργήσουν θετικά. Ένα τάϊμ-άουτ μαζί σου διακόπτει τις αλυσιδωτές αντιδράσεις μιάς αρνητικής συμπεριφοράς ενώ παράλληλα αποτρέπει τη σύγκρουση που προκαλεί ένα κανονικό τάϊμ-άουτ. Τέλος, αποτελεί «μύηση» του παιδιού στην ιδέα ενός διαλείμματος για ανάκτηση της χαμένης ηρεμίας.

 

Δείξε και πες

Άπαξ και το παιδί σου είναι σε θέση να ακολουθήσει απλές οδηγίες και έχει αυξήσει τα περιθώρια διατήρησης της προσοχής, είναι πια έτοιμο για το κανονικό τάϊμ-άουτ. Μεταξύ 2 και 3 χρόνων θα προσέξεις πως είναι σε καλύτερη θέση να αντιληφθεί τη σχέση ανάμεσα στην αιτία και το αποτέλεσμα. Όμως μην αρχίσεις να εφαρμόζεις το τάϊμ-άουτ ξαφνικά και πάνω στο θυμό σου ή αμέσως μετά από κάποια απογοήτευση. Η αποτελεσματικότητά του προϋποθέτει επαρκείς εξηγήσεις σε ανύποπτο χρόνο. Φρόντισε να χρησιμοποιήσεις απλή γλώσσα, όπως: «Όταν συμπεριφέρεσαι πολύ άγρια ή κάνεις αταξίες που η μαμά και ο μπαμπάς δεν μπορούν να ανεχτούν θα σου φωνάξω ‘Τάϊμ-άουτ’. Αυτό θα σημαίνει πως θα πρέπει να κάτσεις σ’ αυτή την καρέκλα για λίγη ώρα μέχρι να μπορέσεις να ηρεμήσεις». Μερικοί γονείς προτιμούν να κάνουν μια αναπαράσταση χρησιμοποιώντας μια κούκλα ή κάτι αντίστοιχο για να δείξουν στο παιδί πώς γίνεται ένα τάϊμ-άουτ.

 

Δείξε ελαστικότητα με τις λεπτομέρειες

Στην περίπτωση ενός νηπίου, ο στόχος σου είναι απλά να του δώσεις να αντιληφθεί την ιδέα της διακοπής μιάς ανεπιθύμητης συμπεριφοράς. Η διακοπή είναι έτσι κι αλλιώς αντιπαθητική για ένα παιδάκι 2 χρόνων που το χαρακτηρίζει ο εγωκεντρισμός και η επιθετικότητα. Το να επιμείνεις να μείνει καθισμένο σε ένα συγκεκριμένο μέρος, με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο και για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, ξεπερνάει τις αντοχές του. Αντί λοιπόν να το οδηγήσεις σε μια συγκεκριμένη καρέκλα, ίσως είναι καλύτερα να παραμείνει ακίνητος στο σημείο που βρίσκεται. Και μην επιμείνεις ιδιαίτερα στη διάρκεια. Ο κανόνας που εφαρμόζουν οι περισσότεροι είναι ένα λεπτό ανά έτος ηλικίας. Αυτό όμως δεν θα πρέπει να ισχύει για παιδιά κάτω των τριών χρόνων. Τριάντα δευτερόλεπτα μέχρι ένα λεπτό είναι αρκετό για ένα παιδάκι κάτω των τριών. Η διάρκεια θα πρέπει να είναι αρκετή να το βοηθήσει να στρέψει την προσοχή του σε κάτι διαφορετικό, όχι όμως τόση που να το αναστατώσει. Πρόταση: Βάλτο να κάτσει όσο χρειάζεται να πει την αλφαβήτα μια ή δύο φορές και μετά καθοδήγησέ τον σε κάποια άλλη δραστηριότητα.

 

Μην περιμένεις θαύματα

Σίγουρα έχεις διαπιστώσει πως τα νήπια τα χαρακτηρίζει η ασταμάτητη δραστηριότητα, το πείσμα και το στοιχείο του απρόβλεπτου (ή διαφορετικά, η … αστείρευτη ευρηματικότητά τους που αφήνει τους πάντες έκπληκτους!). Με το να «προκαλεί» τα όρια και τα περιθώρια και να αξιολογεί και να σταθμίζει τις δικές σου αντιδράσεις – κυριολεκτικά αναρίθμητες φορές – το νήπιο προσπαθεί με τον τρόπο του να γνωρίσει τον τρόπο λειτουργίας του κόσμου στον οποίο ζει. Για παράδειγμα, επανειλημένα πετάει φαγητά και άλλα αντικείμενα απ΄το τραπέζι για να σιγουρευτεί πως η βαρύτητα λειτουργεί σε κάθε περίπτωση. Επαναλαμβάνει κάποια ενέργεια ξανά και ξανά για να βεβαιωθεί πως εσύ δεν άλλαξες γνώμη και εξακολουθείς να μην την εγκρίνεις – που σημαίνει πως η δική σου υπομονή και η δική σου συνέπεια έχει μεγάλη σημασία για τη σωστή ανάπτυξή του.

 

Δεν υπάρχει μέθοδος, δεν υφίσταται τρόπος ή προσέγγιση που από μόνη της θα μπορέσει να σε βοηθήσει ώστε το νήπιο σου να γίνει ένα υπάκουο αγγελούδι. Θα πρέπει να δοκιμάσεις και να πειραματιστείς με μια ποικιλία παιδαγωγικών τεχνικών μέχρι να βρεις τους συνδιασμούς εκείνους που ταιριάζουν στην περίπτωση του παιδιού σου και αποδίδουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Έτσι, αν καταφέρεις το παιδί σου να είναι υπάκουο στις περισσότερες των περιπτώσεων, ίσως να είσαι τυχερή και να μην έρθεις ποτέ στην ανάγκη να χρησιμοποιήσεις το τάϊμ-άουτ. Μπορεί οι προτροπές και η απόσπαση της προσοχής να αποδειχτούν επαρκή παιδαγωγικά εργαλεία. Ή, πάλι, μπορεί να δεις πως η χρήση της θετικής εκδοχής του τάϊμ-άουτ – χρησιμοποίηση μιάς πιο ήπιας δραστηριότητας που βοηθάει το παιδί να καλμάρει – ταιριάζει περισσότερο στις ιδιαιτερότητες του παιδιού σου στο στάδιο αυτό. Σε όλα τα στάδια ανάπτυξης έχει μεγάλη σημασία να είσαι σε θέση να αξιολογείς ποιές συμπεριφορές είναι φυσιολογικές, ή έστω αναπόφευκτες. Αυτό θα σε βοηθήσει να έχεις ρεαλιστικές προσδοκίες για το παιδί σου.

Τρόποι Να Μιλήσεις Στο Παιδί Σου Και να Σ’Ακούσει

Πηγή: http://askdrsears.com/html/6/T061000.asp?utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_content=articlelink&utm_campaign=article1

 

 Μετάφραση:  Χρύσανθος Θεοχάρης

 

Μια σημαντική πτυχή  της διαπαιδαγώγησης είναι να μάθουμε πώς να μιλάμε στα παιδιά μας. Ο τρόπος που μιλάς στο παιδί σου του διδάσκει πώς θα πρέπει να μιλάει στους άλλους. Σας δίνουμε μερικές συμβουλές προς την κατεύθυνση αυτή. Είναι τα συμπεράσματα, ή καλύτερα, αυτά που μάθαμε στην προσπάθειά μας να μεγαλώσουμε σωστά τα δικά μας παιδιά.

 

Συνδέσου πριν παραγγείλεις. Προτού δώσεις παραγγελίες στο παιδί σου χαμήλωσε ώστε τα μάτια σας να βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Δημιούργησε οπτική επαφή μαζί του για να έχεις την προσοχή του.  Δίδαξέ του  τον τρόπο να εστιάζεται: «Μαίρη, θέλω να με βλέπεις στα μάτια». «Γιάννη, τέντωσε τα’ αυτιά σου». Φρόντισε όμως ώστε όταν το παιδί σου προσπαθεί να σου μιλήσει, η «γλώσσα» του δικού σου σώματος να είναι ανάλογη με αυτή που περιμένεις απ’ αυτό όταν του μιλάς εσύ. Σιγουρέψου πως η οπτική επαφή δεν είναι τόσο έντονη ώστε να δίνει στο παιδί την εντύπωση ότι επιδιώκεις να το ελέγξεις και όχι να επικοινωνήσεις μαζί του.

Απευθύνσου στο παιδί. Διατύπωσε το αίτημά σου ξεκινώντας την πρόταση με το όνομα του παιδιού: «Βαγγέλη, θέλω να σε παρακαλέσω …»

Να είσαι σύντομη: Η δική μας αρχή είναι να διατυπώνουμε το αίτημά μας με μια μονάχα πρόταση.  Όσο πιο πολλά λες  τόσο περισσότερες και οι πιθανότητες να γίνει το παιδί σου «κουφίζει» όταν του μιλάς. Τα πολλά λόγια είναι το πιο κοινό λάθος σε κάθε περίπτωση διαλόγου. Δίνουν στο παιδί την αίσθηση πως δεν είσαι και τόσο σίγουρη για αυτό που προσπαθείς να πεις. Όσο το παιδί σε έχει να μιλάς γι άλλα κι άλλα τόσο πιο εύκολο είναι να ξεφύγεις απ’ την ουσία!

Μίλα απλά. Με μικρές προτάσεις και μονοσύλλαβες λέξεις. Άκου πώς συνεννοούνται τα παιδιά μεταξύ τους και πάρε μαθήματα. Όταν βλέπεις στο πρόσωπο του παιδιού σου εκείνο το παγωμένο και αδιάφορο βλέμμα, τα πράγματα μιλούν από μόνα τους: Δεν γίνεσαι κατανοητή.

Ζήτα απ’ το παιδί σου να επαναλάβει αυτό που του ζητάς. Αν δεν μπορεί, αυτό σημαίνει ή ότι το διατύπωσες με πολλά λόγια ή ότι δεν ήσουν σαφής.

Κάνε μια προσφορά που είναι αδύνατο να σου αρνηθεί. Είναι σχετικά εύκολο να πείσεις ένα παιδί 2 ή 3 χρόνων και να αποφύγεις έτσι τα «παιχνίδια εξουσίας» (αν δηλαδή θα γίνει το δικό σου ή το δικό του!). «Ντύσου να πάμε έξω να παίξουμε». Εξήγησέ του πως η απαίτησή σου είναι για το συμφέρον του. Αυτό θα κάνει δύσκολη την άρνησή του. Το πείσμα θα παραμεριστεί και θα γίνει αυτό που πρέπει (ή έστω αυτό που θέλεις εσύ!).

Να είσαι θετική. Αντί του «δεν επιτρέπεται να τρέχεις», προτιμητέο το «Μέσα στο σπίτι περπατάμε, έξω τρέχουμε».

Οι παραγγελίες να αρχίζουν με τη λέξη «θέλω». Αντί να πεις «κάτσε κάτω», πες «θέλω να κάτσεις κάτω». Αντί του «άσε να παίξει η Λίτσα τώρα», πες «θέλω τώρα να αφήσεις να παίξει η Λίτσα». Αυτό έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα με παιδιά που χαίρονται να προσφέρουν ευχαρίστηση αλλά δεν τους αρέσει  να παίρνουν εντολές. Με το να πεις το «θέλω» τους δίνεις λόγο για συμμόρφωση αντί για μια σκέτη εντολή.

«Όταν … τότε …» «Όταν βουρτσίσεις τα δόντια σου, τότε θα πούμε την ιστορία». «Όταν τελειώσεις τη δουλειά σου, τότε μπορείς να δεις τηλεόραση». Το «όταν» είναι όρος και προϋποθέτει συμμόρφωση, ενώ το «αν» αφήνει να εννοηθεί πως έχει περιθώρια επιλογής (εσύ στην ουσία, βέβαια, δεν το εννοείς έτσι, αλλά έτσι βγαίνει).

Προηγούνται τα πόδια, ακολουθεί το στόμα. Αντί να φωνάξεις, «Κλείσε την τηλεόραση, είναι ώρα για φαγητό», πήγαινε η ίδια στο δωμάτιο που το παιδί σου βλέπει τηλεόραση, κάνε του παρέα για λίγα λεπτά και μόλις αρχίσει το διαφημιστικό διάλειμμα πες στο παιδί σου να κλείσει την τηλεόραση. Με το να πας εσύ στο παιδί του δείχνεις πως βλέπεις την απαίτησή σου στα σοβαρά. Διαφορετικά τα παιδιά το ερμηνεύουν απλά σαν έκφραση προτίμησης.

Δώσε περιθώρια επιλογών. «Τί θέλεις να κάνεις πρώτα, να φορέσεις τις πυτζάμες σου ή να βουρτσίσεις τα δόντια σου;» «Προτιμάς κόκκινη μπλούζα ή μπλε;»

Να μιλάς «αναπτυξιακά» ορθά. Όσο πιο μικρό είναι το παιδί, τόσο πιο απλές και σύντομες θα πρέπει να είναι οι παραγγελίες σου. Δεν πρέπει να ξεχνάς το επίπεδο αντίληψης του παιδιού σου. Για παράδειγμα, ένα συνηθισμένο λάθος των γονιών είναι να ρωτούν ένα παιδάκι τριών χρόνων, «Γιατί το έκανες αυτό;» Η πλειοψηφία των ενηλίκων δεν είναι σε θέση να απαντήσει σε μια τέτοια ερώτηση σχετικά με τη δική τους συμπεριφορά. Ποιο σωστό θα ήταν να πεις, ‘Ας μιλήσουμε γι αυτό που έκανες».

Να μιλάς κοινωνικά ορθά. Ακόμη και ένα παιδάκι δυο χρόνων μπορεί να μάθει να πει «παρακαλώ». Θα πρέπει να περιμένεις απ’ το παιδί σου να δείχνει ευγένεια. Δεν θα πρέπει να του περάσεις  το μήνυμα πως η ευγένεια είναι προαιρετκή. Μίλα στα παιδιά σου με τον τρόπο που θα ‘θελες και αυτά να μιλάνε.

Να μιλάς ψυχολογικά ορθά. Το μόνο που θα πετύχεις αρχίζοντας την πρότασή σου με απειλές και αρνητικές κριτικές είναι να τα κάνεις να πάρουν αμυντική στάση. Αντί για «Το καλό που σε θέλω…» ή «Πρέπει να…», προτιμότερο είναι το «Χαίρομαι πολύ όταν…» ή «Θα ήθελα…» Αντί να πεις «Πρέπει να καθαρίσεις το τραπέζι», προτίμησεν το «Σε χρειάζομαι να καθαρίσεις το τραπέζι».  Όταν δεν υπάρχει επιλογή για άρνηση, μη λες «Μπορείς, σε παρακαλώ, να βάλεις το μπουφάν σου στη θέση του;» Απλά πες, «Σε παρακαλώ βάλε το μπουφάν σου στη θέση του».

 Γράψτο. Οι υπενθυμίσεις εύκολα μπορούν να μετεξελιχθούν σε γκρίνια. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για παιδιά της προεφηβικής ηλικίας τα οποία θεωρούν πως λέγοντάς τους να κάνουν πράγματα τους κατατάσσεις στην κατηγορία των σκλάβων. Μπορείς να τους περάσεις μηνύματα χωρίς να χρειαστεί να πεις έστω και μια λέξη. Μίλα τους με ένα μπλοκάκι και ένα μολύβι. Άφηνε σε διάφορα σημεία αστεία και χαριτωμένα (αυτοκόλλητα) σημειώματα για το παιδί σου. Μετά κάτσε κάπου αναπαυτικά και παρακολούθα πώς γίνεται αυτό που ζητάς.

Ηρέμησέ το με τον τρόπο που μιλάς. Όσο πιο δυνατά μιλάει το παιδί, τόσο πιο σιγά και απαλά μίλα του εσύ. Άσε το παιδί να ξεθυμάνει – εσύ απλά πέτα του φρασούλες όπως «Καταλαβαίνω» ή «Μπορώ να σε βοηθήσω;» Μερικές φορές ένας καλός ακροατής αρκεί να καλμάρει μια παιδική έκρηξη. Αν όμως εσύ απαντήσεις στην έκρηξή του με μια ανάλογη έκρηξη, τότε έχεις να χειριστείς δύο εκρήξεις, πράγμα πολύ πιο δύσκολο. Όχι! Φέρσου σαν ενήλικος!

Αν δεν ηρεμήσει, δεν θα σ’ ακούσει. Πριν δώσεις την παραγγελία πρέπει να αποκατασταθεί η συναισθηματική ισορροπία, διαφορετικά άδικα ξοδεύεις το χρόνο σου.  Τίποτε δεν «κολλάει» όσο το παιδί σου είναι ψυχικό ράκος.

«Ξαναπαίξε» το μήνυμα σου. Τα νήπια χρειάζεται ν’ ακούσουν την οδηγία χίλιες φορές. Τα κάτω των δύο χρόνων δυσκολεύονται να αφομοιώσουν τις οδηγίες που τους δίνεις. Από τριών χρόνων αρχίζουν να κατανοούν και να αποθηκεύουν οδηγίες. Όσο το παιδί μεγαλώνει, αντίστοιχα πρέπει να μειώνονται και οι επαναλήψεις. Για παιδιά της προεφηβικής ηλικίας η επανάληψη θεωρείται μουρμούρα και γκρίνια.

 

Άσε το παιδί σου να ολοκληρώσει τη σκέψη. Μη λες, «Μην αφήνεις τα πράγματά σου πεταμένα σε μια γωνιά». Πες καλύτερα: «Νίκο, σκέψου πού θέλεις να βάζεις τα ποδοσφαιρικά σου». Όταν αφήνεις το παιδί να σκέφτεται και να παίρνει τις αποφάσεις του, το βοηθάει να μαθαίνει και να είναι πιο τακτικό και συνεπές.

 

Χρησιμοποίησε κανόνες με ομοιακαταληξία. Π.χ. «Όποιος βιάζεται, σκοντάφτει». Βάλε το παιδί σου να τους επαναλαμβάνει.

 

Πρότεινε αποδεκτές εναλλακτικές λύσεις. «Δεν γίνεται να πάμε στην παιδική χαρά, αλλά μπορείς να παίξεις στην αυλή του γείτονα».

 

Ενημέρωσε έγκαιρα για τις επόμενες κινήσεις. «Πρέπει να φύγουμε σε λίγο. Πες αντίο στα παιχνίδια και στα άλλα παιδάκια…» 

Πώς να κάνεις ένα κλειστό παιδάκι να μιλήσει. Φράσεις προσεκτικά επιλεγμένες μπορούν να κάνουν κλειστά μυαλουδάκια και σφραγισμένα στοματάκια να ανοίξουν. Χρησιμοποίησε θέματα που ξέρεις ότι ενθουσιάζουν το παιδί σου. Απόφυγε ερωτήσεις που απαντούνται με ένα ναι ή ένα όχι. Να είσαι συγκεκριμένη. Όχι, «Πέρασες όμορφα στο σχολείο σήμερα;», αλλά, «Ποιο ήταν το πιο ευχάριστο πράγμα που έκανες σήμερα;» 

Κλείσε τη συζήτηση. Όταν η συζήτηση για κάποιο θέμα οκλοκληρωθεί, πες το. «Λυπάμαι, αλλά η άποψή μου γι’ αυτό το θέμα παραμένει η ίδια». Συμφέρει και σε σένα και στο παιδί σου να είναι ξεκάθαρες οι θέσεις σου. Το «Έγινα σαφής;» θα πρέπει να λέγεται με τον κατάλληλο τόνο – αλλά μόνο εφόσον είσαι σίγουρη και αποφασισμένη γι’ αυτό που δηλώνεις.

Διόρθωση Προβληματικών Συμπεριφορών (Μέρος 4ο)

Οι Σκηνές στα Σουπερμάρκετ

       Πηγή: http://www.askdrsears.com/html/6/T063900.asp

Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης

 

 Όποιος πάει για ψώνια στο σουπερμάρκετ και παίρνει μαζί του ένα νήπιο σίγουρα θα πρέπει να είναι λάτρης της περιπέτειας. Μερικές φορές όμως σίγουρα δεν έχουμε άλλη επιλογή. Μια νέα μαμά παίρνει πάντα μαζί της και τα δυο της παιδάκια (το ένα τριάμισυ και το άλλο μόλις ενός χρόνου). Λέει πως το βλέπει σαν «σπορ». Το να περιμένεις από ένα νήπιο δύο χρονών (που είναι η προσωποποίηση της περιέργειας) να είναι πρότυπο υπακοής μέσα σ’ ένα σουπερμάρκετ (που είναι στημένο επιστημονικά έτσι που να παρακινεί τους ενήλικες να ψωνίζουν παρορμητικά) είναι κάτι εντελώς εξωπραγματικό. Σίγουρα όμως είναι μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων σου να δημιουργήσεις τις συνθήκες εκείνες που θα βοηθήσουν το νήπιο να συμπεριφερθεί κάπως καλύτερα. Σου προτείνουμε να δοκιμάσεις τις προτάσεις μας:

• Ή πήγαινε για ψώνια μόνη ή κάνε γρήγορα. Αν δεν ανήκεις στις σπάνιες περιπτώσεις των γονιών εκείνων που απολαμβάνουν τη συντροφιά των μικρών παιδιών στα ψώνια τους (σκόπιμα δεν τολμούμε να δούμε την περίπτωση αυτή απ’ την οπτική γωνία του προσωπικού του σουπερμάρκετ και των άλλων πελατών), τότε όποτε έχεις τη δυνατότητα άφηνε τα παιδιά στο σπίτι και ιδιαίτερα όταν προβλέπεις πως θα χρειαστείς αρκετό χρόνο για τα ψώνια σου. Οι επιλογές σου είναι δύο: Ή να πληρώσεις άτομο να προσέχει τα παιδιά όσο θα λείπεις για ψώνια ή να κάνεις τα ψώνια όταν ο άλλος γονιός θα είναι στο σπίτι να τα προσέχει. Το να κάνετε μια σύντομη βόλτα στο σουπερμάρκετ για λίγα ψώνια μπορεί πραγματικά να είναι μια ευχάριστη εμπειρία και για σένα και για τα παιδιά. Μια επίσκεψη όμως για τα ψώνια της εβδομάδας ή του δεκαπενθήμερου εξαντλούν την υπομονή μικρών και μεγάλων. 
• Κάνε έγκαιρο προγραμματισμό. Κάνε τα ψώνια κατά το τμήμα εκείνο της ημέρας που το παιδί σου έχει την καλύτερη συμπεριφορά και εσύ είσαι στις καλές σου – αυτό κατά κανόνα σημαίνει πρωινές ώρες. Φρόντισε τα παιδιά σου να έχουν γεμάτο στομάχι. Πάρε μαζί σου ένα παιχνίδι που να τους αρέσει και έχε το δεμένο στο καροτσάκι. Οργάνωσε τη λίστα αγορών με βάση το πού βρίσκονται τα πράγματα στο κατάστημα. 
• Μην αφήνεις το παιδί ελεύθερο. Τα μωράκια (ακόμη και τα λίγο μεγαλύτερα) είναι βολεμένα και ευχαριστημένα όταν «φοριούνται» σε μάρσιπο. Αν η λύση αυτή δεν είναι διαθέσιμη μπορείς να χρησιμοποιήσεις το καθασματάκι που διαθέτει το καροτσάκι ή ακόμα και το ειδικό «οχηματάκι» για παιδιά που διαθέτουν τα μεγάλα σουπερμάρκετ. 
• Αξιοποίησε τον πολύτιμο βοηθό σου. Δώσε στο παιδί σου την ευκαιρία και τη χαρά να φανεί χρήσιμο. Άφησέ το να σε βοηθήσει με τα ψώνια, στο βαθμό που μπορεί. Ακόμη και τα πιο μικρά είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τα προϊόντα που χρησιμοποιείτε στο σπίτι σε τακτική βάση. Από κει που κάθεται μπορεί να αναγνωρίσει τα μακαρόνια, τους χυμούς, τα λαχανικά. Προσεκτικά μπορεί να πιάσει κάποια απ’ αυτά (εσύ θα κρίνεις ποια). Αν βλέπεις πως η συμπεριφορά του αρχίζει να χαλάει, πες του πως υπάρχουν πιο ενδιαφέροντα πράγματα στον διπλανό διάδρομο ή δός του ένα απ’ τα κουλουράκια που έφερες μαζί σου. 
• Λέγε φωναχτά αυτά που κάνεις. «Πρώτα θα πάρουμε ντομάτες για τη σαλάτα. Μετά μερικές μπανάνες. Σε ποιόν αρέσουν οι μπανάνες; Ναι, σε σένα! Ναι, ναι, και στο μπαμπά. Ποια μπισκοτάκια θα πάρουμε σήμερα;» Αυτοί οι διάλογοι βοηθούν το παιδί σου να ακονίζει τη μυαλουδάκι του. Και όση ώρα περιμένετε στην ουρά του ταμείου να είσαι έτοιμη να το απασχολείς και να το ψυχαγωγείς με τραγουδάκια και κουβεντούλες. 
• Ένα κολατσιό δίνει τη λύση. Ένα κουτί με κρακεράκια ή κάτι αντίστοιχο είναι αρκετά για να πάρεις νέα πίστωση χρόνου και να αποφύγεις το απότομο τελείωμα της επίσκεψής σου στο σουπερμάρκετ. Αν το κατάστημα διαθέτει φούρνο και έχει φρέσκα καλούδια, τόσο το καλύτερο! Αν του δίνεις κάθε φορά τα ίδια πράγματα για κολατσιό (που να του αρέσουν όμως πραγματικά), τότε το παιδί σου θα ξέρει τί να περιμένει και δεν θα βλέπει την ώρα που θα τα απολαύσει! Έτσι δεν θα μπαίνει στον πειρασμό να ζητάει άλλα και άλλα.

 

Μια μαμά εξιστορεί τον τρόπο που χειρίστηκε μια «νευρική κρίση» του παιδιού μέσα στο σουπερμάρκετ:

 

Ο Ιάσονας (πέντε χρόνων) από αδεξιότητα σκόρπισε το αγαπημένο του κολατσιό μέσα στο σουπερμάρκετ. Αμέσως τον έπιασε μια κρίση και άρχισε να ουρλιάζει: «Θέλω κι’ άλλο! Πήγαινε να μου φέρεις κι’ άλλο!» Οι φωνές του γίνονταν όλο και πιο δυνατές: «Θέλω να μου πάρεις ένα παιχνίδι.» «Είσαι κακιά!» Πήγαμε με το καροτσάκι σε μια απόμερη γωνιά και προσπάθησα να συζητήσω λογικά μαζί του. Αποτέλεσμα μηδέν. Τελικά αποφάσισα να ξεπεράσω το επικοινωνιακό αδιέξοδο ανοίγοντάς του συζήτηση για το πώς ένοιωθε. Του είπα: «Πωπώ, βρε παιδάκι μου! Όταν συμβαίνει σε μένα τέτοιο πράγμα, αισθάνομαι φοβερά εκνευρισμένη και νοιώθω την επιθυμία να αρχίσω να να δίνω κλωτσιές σε ό,τι βρω μπροστά μου». Όταν του πέρασα το μήνυμα ότι καταλαβαίνω πώς αισθάνεται και συμμερίζομαι την απογοήτευσή του, ο Ιάσονας αντέδρασε υιοθετώντας μια αρκετά πιο λογική θέση και εκφράζοντας τα δικά του συναισθήματα: «Είμαι τόσο πολύ νευριασμένος που έχασα το αγαπημένο μου κολατιό ώστε θέλω να πετάξω το καρότσι με τα ψώνια απ’ το παράθυρο». «Είμαι τόσο συγχυσμένος που δεν μου αγοράζεις άλλο κολατσιό που θέλω να πετάξω τα ψώνια σε σένα!» Μετά μας έπιασαν τα γέλια και τους δυο και μέσα σε λίγα λεπτά τα ξαναφτάξαμε και αρχίσαμε να τα λέμε όμορφα και ωραία. Συνεχίσαμε τα ψώνια και φεύγοντας απ’ το σουπερμάρκετ ο καυγάς είχε ήδη ξεχαστεί. Λίγες μέρες αργότερα βρισκόμασταν στο ιατρείο για ένα εμβόλιο που έπρεπε να κάνει ο Ιάσονας. Περιμένοντας για το ραντεβού μας τον έβλεπα πολύ ανήσυχο. Είχε αφήσει τη φαντασία του να οργιάσει και το μυαλό του ήταν κολλημένο στο εμβόλιο και τον πόνο που υπολόγιζε πως θα του προκαλούσε. Επανέλαβα το επιτυχημένο σενάριο του σουπερμάρκετ και κατάφερα να κάνω τον Ιάσονα να εξωτερικεύσει τα συναισθήματά του: «Όταν η γιατρός μου κάνει την ένεση, θέλω να της το ανταποδώσω κάνοντάς της μια και εγώ. Θέλω να πάρω όλες τις ενέσεις που έχει και να τις βάλω κάπου έξω για να μην μπορεί να μου κάνει ένεση». Βέβαια, με κριτήρια ενηλίκων τέτοιες σκέψεις και φράσεις θεωρούνται γελοίες, όμως με το να διατυπώνει τέτοιες επιθυμίες ο Ιάσονας είχε την αίσθηση πως κατά κάποιον τρόπο είναι αυτός που ελέγχει την κατάσταση. Ενώ εξωτερίκευε τα συναισθήματά του, επέλεγε παρ’ όλ’ αυτά να μην ενεργεί μά βάση αυτά. Ήταν και αυτό μια κάποια ανακούφιση.

 

Εκεί που συνήθως η συμπεριφορά των μικρών παιδιών παίρνει χαμηλό βαθμό είναι στις ουρές των ταμείων. Είναι φρόνιμο να δίνεις στο παιδί σου την ευκαιρία να σε βοηθήσει βγάζοντας πράγματα απ’ το καροτσάκι και βάζοντάς τα στον πάγκο, ίσως μετρώντας τα και λέγοντας τί είναι το καθένα. Θα μπορούσες να αποφύγεις καυγάδες καθ’ οδόν προς το σπίτι αν δεν έχεις «μυήσει» τα μικρότερα στα καλούδια που ακούν στο όνομα τσίχλες και καραμέλλες. Κράτα το καρότσι μακριά απ’ απ τις «επικίνδυνες ζώνες» με τα γλυκά. Αν τύχει να πέσεις πάνω τους, βρες τρόπο να ξεγλυστρήσεις έντεχνα και πήγαινε γρήγορα σε ασφαλέστερη περιοχή. Οι χώροι δίπλα στα ταμεία είναι (σκόπιμα!) γεμάτοι από τέτοιους πειρασμούς. Παίξε το παιχνίδι έτσι που να κερδίσεις το στοίχημα. Δεν είσαι υποχρεωμένη να λες «ναι» κάθε φορά που σε παρακαλούν να τους πάρεις κάτι. Αν το παιδί έχει δικά του χρήματα, δεν είναι απαραίτητο να τα ξοδεύει άσκοπα. Το καλύτερο είναι να το συζητήσετε και να καταλήξετε πριν φύγετε απ’ το σπίτι αν σήμερα θα κάνετε την υπέρβαση – οπότε δικαιούται το κάτι παραπάνω! Μη νοιώσεις ντροπή ούτε πίεση να υποχωρήσεις στις απαιτήσεις του παιδιού αν εκεί που είσαστε στο τέλος της σειράς ξαφνικά αρχίσει να ουρλιάζει. Απ’ την άλλη, είναι εξωπραγματικό να «παρκάρεις» ένα μικρό παιδί ανάμεσα σε δύο σειρές γεμάτες γλυκούς πειρασμούς και να περιμένεις να μην επιθυμήσει κάτι απ’ όλα αυτά. Το κατάστημα υπολογίζει στην αδυναμία των ενηλίκων να αυτοσυγκρατηθούν, και βγαίνουν δικαιωμένοι! Λέτε τα παιδιά να μπορούν να προβάλουν μεγαλύτερη αντίσταση στα πανέξυπνα κόλπα των εμπόρων; Τέλος πάντων, η συμβουλή μας είναι: «Πέρνα γρήγορα και φύγε!»

 

 

Στο επόμενο: Τα Κλαψουρίσματα