Ένα παιδί γεννιέται! Και την στιγμή που γεννιέται, είναι αυτό που λένε tabula rasa. Λευκό πανί! Άγραφο. Αγνό. Δεν γνωρίζει τίποτα παρά μόνο την ασφάλεια που νιώθει κοντά στο σώμα της μητέρας του και τον φόβο μακριά της. Μπορεί να έχει και κρυμμένη στα κύτταρά του όλη τη σοφία του κόσμου, αυτό δεν το γνωρίζω… Πάντως από τη γέννησή του και μετά, αρχίζει και παρατηρεί, κουνιέται, μαθαίνει να πιάνει, να σπρώχνει κάτι για να κουνηθεί. Κλωτσάει την κούνια του και το μόμπιλο από πάνω του αρχίζει και χορεύει… Μαθαίνει, μόνο του! Αν κάτσεις και παρατηρήσεις ένα μωρό, μόνο θαυμασμό μπορείς να νιώσεις. Προσπαθεί και ξαναπροσπαθεί ατελείωτες ώρες για να καταφέρει κάτι, και όταν τα καταφέρει μια φορά, δεν σταματά, δεν θέλει ούτε να κοιμηθεί, για να το κάνει και να το ξανακάνει, μέχρι να μπορεί να το επαναλάβει τέλεια, ΚΑΘΕ φορά!
Μετά, αρχίζουμε να του δείχνουμε κι εμείς διάφορα. Του λέμε την ονομασία του κάθε αντικείμενου, του λέμε διάφορα. Πόσα όμως είναι αρκετά; Πόσα λίγα; Πόσα πολλά; Όταν το βλέπουμε να προσπαθεί να μάθει κάτι ή για παράδειγμα να σκαρφαλώσει, το βοηθάμε? Αρκεί το να είμαστε απλά από πίσω του σε περίπτωση που πέσει να πέσει στα χέρια μας; Του κρατάμε σταθερό το χεράκι για να καταφέρει να βάλει το κυβάκι μέσα από την τρυπίτσα; Αλλιώς τι; Θα το καταφέρει μετά από 3εις μέρες; Πολύ πιο αργά από όσο μας λέει το βιβλίο με τους πίνακες κατορθωμάτων των παιδιών;
Όταν αρχίσει τα πρώτα λογάκια; Του διορθώνουμε τον τρόπο που τα λέει; Όχι; Μέχρι πότε όχι; Ποτέ;
Όταν αρχίσει να γράφει; Του λέμε πως να γράψει πιο μικρά όμορφα γράμματα; Του λέμε ότι η γραμμούλα του Γ είναι προς τα δεξιά ή το αφήνουμε να το γράφει και προς τα αριστερά. Θα το μάθει, δε θα το μάθει κάποτε;
Όταν διακοσμεί μια τούρτα, του λέμε να βάλει και στην άλλη μεριά καραμελάκια ή το αφήνουμε να τα στιβάσει όλα σε μια γωνίτσα; Και ΟΚ, αυτά δεν είναι και τόσο σοβαρά…
Όταν αρχίσει να σπρώχνει το μικρό αδερφάκι του ή να το ψιλοτσιμπά, λέμε κάτι ή κάνουμε τον Κινέζο;
Όταν μαλώνουν; Μπαίνουμε στη μέση ή πρέπει να τα βρούν μόνα τους; Αν πουν μια κακία, πώς τους λέμε οτι ήταν κακία; Ή τα αφήνουμε να φάνε απόρριψη γιατί ετσι θα μάθουν πώς μπορούν να συμπεριφέρονται στους άλλους για να είναι αρρεστοί; Και γιατί να είναι αρεστοί; Και αν δεν είναι ο εαυτός τους αρεστός; Πρέπει να τα μάθουμε να συμπεριφέρονται «κάπως» για να τα πάνε καλά με όλους;
Όταν ανεβαίνει στον πάγκο της κουζίνας και χορεύει; Γελάμε γιατί είναι αστείο ή λέμε «Αααααααα! Κατέβα κάτω γιατί θα πέσεις! Άσε που σε βλέπει και το αδερφάκι/ξαδερφάκι σου και θα θέλει να κάνει το ίδιο!!!»
Πως τα αποτρέπουμε από επικύνδυνες πράξεις; Με μικρές ή μεγάλες φοβέρες; (πχ, θα χτυπήσεις, θα πάμε στο νοσοκομείο, θα σκοτωθείς!).
Αν δεν λέγαμε τίποτα στα παιδιά, τί ηθική θα είχαν; Πόσα θα μάθαιναν; Πόσο αγνά θα έμεναν; Πόσο παραπάνω ο εαυτός τους; Μήπως τα βάζουμε σε καλούπια; Μήπως δεν γίνεται κι αλλιώς; Πραγματικά, δεν έχω βρεί απάντηση…
Πόσο κηδεμόνες πρέπει να είμαστε; Ποιός είναι ο ρόλος μας; Πόσο να τα καθοδηγούμε; Μήπως να τα αφήνουμε να μας καθοδηγούν κι αυτά; Πόσο να τα μαλώνουμε επειδή είναι παιδιά και πράττουν με αυτόν τον τρόπο; Πόσο να τα παρατηρούμε απλά; Πόσο να επαναλαμβανόμαστε και πόσο η δουλειά μας θα έπρεπε να είναι να τα αφήνουμε να μαθαίνουν ότι μπορούν μόνα τους, να τα βρίσκουν μόνα τους και να καταλαβαίνουν την ζωή μόνα τους; Σίγουρα κάποιος είναι ο ρόλος μας ως γονείς, αλλά πόσο; Μας παρατηρούν κι αυτά και μαθαίνουν ΚΑΙ από αυτό, ακόμα κι αν αυτά που τους λέμε είναι αντίθετα καμιά φορά από τις πράξεις μας.
Ναι, να τα προστατεύουμε. Αλλά πόσο; Να τους δείχνουμε, αλλά πόσο; Πώς θα ανακαλύψουν αν τους τα έχουμε δείξει και πει όλα; Πώς, πώς, πώς; Και γιατί ο δικός μας τρόπος είναι καλύτερος στο κάτω κάτω; Και πόσα έχουν μάθει σωστά από αυτά που τους έχουμε πει εμείς, οι οποίοι μπορεί να είμαστε λάθος; Πείτε μου ότι τα σκέφτεστε κι εσείς αυτά και πως έχετε βρει και μια απάντηση να μου πείτε!!!
Και ακόμη λίγο αργότερα; Τους κλειδώνεις το ίντερνετ για να μην τους βρει κάποιος με άλλες ιδέες στο μυαλό τους ή για να μην δουν πράγματα που δεν πρέπει; Αφήνεις απλά το κομπιούτερ στο σαλόνι; Τους απαγορεύεις να βγουν έξω με φίλους που δεν εγκρίνεις; Δεν έχεις εμπιστοσύνη στο παιδί που μεγάλωσες; Ουφ! Απαντήσειιιιιιις!!!! Ξέρει κανείς; Και Πόσο δίκιο έχει;
Ο σύζυγός μου μου είχε πει ότι το να παρατηρείς ένα παιδί, ένα μωρό, είναι τόσο όμορφο. Όποιος δεν το κάνει, έχει χάσει τόσα πολλά! Μαθαίνεις παρατηρώντας τα, νιώθεις τόοοοσο περήφανος γι αυτά! Και έχει τόσο δίκιο!
Πόσο τελικά αφήνουμε τα παιδιά μας να αυτοδημιουργηθούν; Και κατά πόσο θα έπρεπε; Γίνεται; Και τέλος, πόσο με καταλαβαίνετε και πόσο έχω αρχίσει τις μεγάλες αμπελοφιλοσοφίες;